تشخیص مولکولی ناقلین لیشمانیوز جلدی در استان البرز، شمال ایران

لیشمانیوز جلدی یک بیماری ناقل زاد است که به طور گسترده در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری آمریکای شمالی و جنوبی، اروپا، آسیا و آفریقا پخش شده است. با توجه به روند رو به افزایش موارد لیشمانیوز جلدی در سال های اخیر و با توجه به اینکه تاکنون مطالعه ای در زمینه شناسایی ناقلین لیشمانیوز جلدی در استان البرز انجام نشده است، این مطالعه برای اولین بار به منظور شناسایی فون پشه های خاکی و ناقلین لیشمانیوز جلدی در منطقه انجام شد. پشه خاکی ها در طی ماه های مرداد، شهریور و مهر 1400 از اماکن داخلی و خارجی، در مناطق دشت و کوهستان با استفاده از تله های چسبان جمع آوری شدند و از نظر مورفولوژیکی شناسایی گردیدند. DNA از روده پشه خاکی های ماده استخراج شد. در این مطالعه 1157 پشه خاکی جمع آوری و شناسایی شد. تعداد پشه خاکی های صید شده از مکان های داخلی و خارجی به ترتیب 367 (72/31%) و 790 (28/68%) بودند. در مجموع، شش گونه از جنس Phlebotomus (Raynal, 1937) شامل (Scopoli, 1786) Phlebotomus papatasi 695 (07/60%)، (Shchurenkova, 1926) Phlebotomus kandelakii 13(12/1%)، Phlebotomus sergenti (Parrot, 1917) 232 (05/20%)، Phlebotomus major (Annandale, 1910) 14 (21/1%)، Phlebotomus caucasicus (Marzinowsky,1917) 4 (35/0%)، Phlebotomus alexanderi 18(56/1%)، و چهار گونه از جنس Sergentomyia (Artemiev, 1978) شامل Sergentomyia tiberiadis 109 (42/9%)، Sergentomyia baghdadis 53 (58/4%)، Sergentomyia sintoni 14 (21/1%)، Sergentomyia clydei 5 (43/0%)، بودند. گونه Phlebotomus papatasi با شیوع 07/60 درصد نمونه غالب در اماکن داخلی و خارجی بود. ژن لیشمانیا ماژور در پنج نمونه گونه Phlebotomus papatasi شناسایی شد. این مطالعه نشان داد و تایید کرد، که گونه Phlebotomus papatasi ناقل بالقوه و لیشمانیا ماژور عامل اتیولوژیک موارد لیشمانیوز جلدی در استان البرز است. شناسایی ناقلین و گونه های انگل برای درمان و برنامه ریزی عملیاتی کنترل ناقلین بیماری بسیار مهم است.