گسترش شمشیرهای ساسانی (بر پایه سکه ها، آثار زرین و سیمین و نقش برجسته ها)

شاهنشاهی ساسانی یکی از قدرتمندترین دوره های سیاسی-تاریخی ایران باستان را شکل داده است. میراث، آثار باستان شناختی و نیز یادگارهای ساسانی (به زبان پهلوی) در کنار متون پسا ساسانی، نشان دهنده پیوندهای فرهنگی و هنری این دوره در پهنه گسترده ای از پیوند با شرق تا به غرب است. با وجود پژوهش های ساسانی شناسی، موضوع بررسی رزم افزارهای ساسانی کمتر موردتوجه بوده است. این میراث ارزشمند برجای مانده، شامل رزم افزارهای دفاعی و هجومی، از شاهان و دیگر بزرگان ساسانی کم و بیش در مرزهای داخلی فراوان به دست آمده است. انواع شمشیرهای ساسانی بر روی سکه های سیمین و دینارها تا به آثار زرین و سیمین و نقش برجسته ها و از راه میراث موجود در موزه ها و مجموعه های شخصی قابل فهم هستند. باوجود برخی پژوهش ها در ارجاع به رزم افزارهای ساسانی موجود در نقش برجسته ها، به کمتر کاری در این مورد بر پایه سکه ها می توان ارجاع داد. این رزم افزارها، خواه به عنوان میراث اشکانی (که به ساسانیان رسید)، خواه به عنوان رزم افزارهای ساخته شده بر پایه همین دسته آثار در آسیای میانه، خواه رزم افزارهای ساسانی در معنی اخص، در اینجا بررسی خواهد شد. از همین روی، این پژوهش به بررسی سنجشی میان گونه های نقش شمشیرهای برجای مانده برروی سکه ها، آثار زرین و سیمین و نیز نقش برجسته ها خواهد پرداخت. شکل شمشیرها، دسته ها، نوع قبضه ها، نوع حمل انواع شمشیرها، زاویه بدن حامل، همانندی و ناهمانندی های این دسته رزم افزارها به توضیح و توصیف خواهد آمد. برای این موضوع، انواع شمشیرهای برجای مانده از دوره هر شاه (بیاری مدارک) به توضیح کامل خواهد آمد؛ سکه های ساسانی گواه دو نوع حمل شمشیر به صورت مشخص هستند: الف) حمل شمشیر از میان بدن و نقش روبه رو. ب) حمل شمشیر در سمت چپ یا راست بدن.