طراحی مدل جامع جانشین پروری در نظام مدیریتی کشور با رویکرد فراترکیب

به کارگیری مدیران جوان در نظام مدیریتی کشور سال هاست به عنوان دغدغه جدی مطرح است. زیرا برخی از کارشناسان بر این باورند که نظام کنونی مدیریت کشور برای حضور جوانان آماده نبوده و سازوکار کنونی بیشتر جایگزین پرور و به عبارتی کمتر جانشین پرور است؛ حال آنکه جانشین پروری از جمله موضوعات مهم و راهبردی در نظام مدیریتی محسوب می شود. با توجه به اهمیت موضوع، طراحی مدل جامع جانشین پروری مدیران در سازمان های ایران به عنوان هدف در نظر گرفته شد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع بنیادین بوده و برای انجام آن از روش کیفی و رویکرد فراترکیب استفاده شد. برای این منظور، کلیه مطالعات کیفی انجام گرفته در داخل کشور که به موضوع جانشین پروری پرداخته بودند، به عنوان نمونه انتخاب شده و پس از آن، با بهره گیری از الگوی هفت مرحله ای ساندلوسکی و باروسو (2006) و نرم افزار مکس کیودا2020 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج مستخرج از 54 پژوهش معتبر نشان داد که ابعاد موثر بر فرآیند جانشین پروری شامل پنج بعد سازمانی، مدیریتی، فردی، نهادی و فرهنگی بوده اند که مولفه هایی نظیر سازوکارها، فرآیندها، خط مشی گذاری، ارزیابی، پیامدها، مدیریت منابع انسانی، رهبری، مهارت ها، ویژگی های شخصیتی و شغلی، تعارض منابع و قانونی/حقوقی، مسایل بسترساز و اخلاقی در آن ها مشاهده گردیده است. همچنین از بین شاخص های تایید شده، شاخص های حمایت درون سازمانی، ارزیابی عملکرد و قابلیت افراد، ارزیابی فرآیند جانشین پروری، تعیین مشاغل کلیدی، خزانه استعداد، شرایط احراز مشاغل، کارراهه شغلی، تعیین خط مشی ها، کمیته جانشین پروری و تحلیل شکاف شایستگی فراوانی به عنوان مهم ترین شاخص های جانشین پروری شناخته شدند.