اثربخشی آموزش توانایی های شناختی مبتنی بر رویکرد کتل-هورن-کارول بر حافظه فعال دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی دارای اختلال یادگیری خاص از نوع اختلال خواندن

 دانش آموزان دارای اختلال خواندن به دلیل نقص حافظه فعال، مشکلات تحصیلی زیادی دارند؛ بنابراین، هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش توانایی های شناختی مبتنی بر رویکرد کتل-هورن-کارول بر حافظه فعال دانش آموزان دارای اختلال یادگیری خاص از نوع اختلال خواندن بود.

 روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری را دانش آموزان پسر پایه سوم ابتدایی دارای اختلال یادگیری خاص از نوع اختلال خواندن در شهر تهران در سال تحصیلی 97-1396 تشکیل دادند. از بین آن ها 30 دانش آموز داوطلب واجد شرایط، انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه قرار گرفتند. ابزار استفاده شده، مقیاس حافظه فعال از نسخه چهارم مقیاس هوشی وکسلر کودکان (وکسلر، 2003) بود که قبل و بعد از مداخله و در مرحله پیگیری بر گروه های آزمایش و گواه اجرا شد. آزمودنی های گروه آزمایش در 30 جلسه تحت آموزش های شناختی قرار گرفتند و گروه گواه هیچ آموزش ویژه ای دریافت نکرد. تحلیل داده ها با روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر در نرم افزار SPSS نسخه 16 انجام پذیرفت. سطح معناداری 0٫01 در نظر گرفته شد.

 نتایج نشان داد، تفاوت معنا داری در متغیرهای وابسته «ظرفیت عدد» (0٫001=p)، «توالی عدد-حرف»(0٫001=p) و «محاسبات» (0٫005=p) بین گروه های آزمایش و گواه وجود داشت. آزمون های اثرات درون آزمودنی مرتبط با بررسی متغیرهای وابسته در سه مرحله پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری نیز مشخص کرد، تفاوت معناداری در میزان ظرفیت عدد (0٫001=p)، توالی عدد-حرف (0٫001=p) و محاسبات (0٫001=p) بین سه مرحله اندازه گیری وجود داشت. اندازه اثر برای ظرفیت عدد 0٫31، برای توالی عدد-حرف 0٫21 و برای محاسبات 0٫44 بود.

 براساس یافته های این پژوهش نتیجه گرفته می شود که آموزش های مبتنی بر رویکرد کتل-هورن-کارول سبب بهبود عملکرد حافظه فعال دانش آموزان با اختلال خواندن می شود و می توان از آن به عنوان روشی مداخله ای بهره برد.