اندازه گیری میزان فلزات سنگین در مردار سنگ و ارزیابی قابلیت فراهمی زیستی آنها برای بدن

مردار سنگ (سنگ مرداب یا نقره سنگ)، به صورت پودر خاکستری رنگ در اغلب عطاری های سطح کشور موجود می باشد و جهت جلوگیری از بوی نامطبوع ناشی از تعریق بدن و همچنین ندرتا به عنوان روشن کننده پوست استفاده می شود. هدف از این پژوهش ارزیابی میزان فلزات سنگین موجود در مردار سنگ و خطرات ناشی از آن می باشد.
در این تحقیق میزان 5 فلز سنگین در نمونه های جمع آوری شده از 8 عطاری واقع در شهرهای کرج و تهران اندازه گیری گردید. در این نمونه ها میزان کل فلزات سنگین موجود در مردار سنگ و میزان فلزات قابل استخراج در محلول عرق مصنوعی اندازه گیری شد.
نتایج غلظت کل فلزات سنگین نشان می دهد میزان عناصر سرب، نیکل، کادمیم، کروم و نقره به ترتیب 127481±747946، ± 2026،  2/2 ± 91/4، 7/94 ± 541 و mg/kg 8/61 ± 100 می باشد. بر اساس نتایج به دست آمده مقادیر سرب و کادمیم در مردار سنگ بالاتر از مقادیر حد مجاز تعیین شده برای محصولات آرایشی می باشد که توسط وزارت بهداشت کانادا تعیین شده است. نتایج فلزات قابل استخراج با عرق مصنوعی نیز نشان می دهد فراهمی زیستی سرب در مردارسنگ بسیار بالا می باشد.
افرادی که از مردار سنگ استفاده می نمایند برای مدت طولانی در معرض تماس پوستی با سرب قرار می گیرند. بنابراین توصیه می گردد از استفاده از مردار سنگ و قرار گیری آن در دسترس عموم مردم جلوگیری گردد.