بررسی جایگاه زنان در مدیریت منابع آب (رویکردی تطبیقی به اسناد توسعه پایدار سازمان ملل)

در سراسر جهان، زنان به دلیل مسیولیت تامین غذا، آب و سوخت بیش تر به منابع طبیعی وابسته هستند به همین علت تغییرات اقلیمی و به دنبال آن کاهش منابع آب زنان را به طور ویژه ای تحت تاثیر قرار می دهد. از دیدگاه تحقیقات جهانی و اسناد سازمان ملل، زنان یکی از ارکان توسعه و کلید موفقیت سیاست های آب هستند. این مهم در اسناد توسعه پایدار سازمان ملل برجسته شده است. در برنامه های توسعه ایران در طی سالیان گذشته با وجود اشاره به اهمیت مشارکت زنان و نقش زنان در فرایند توسعه، شاهد برنامه مشخصی راجع به نقش زنان در توسعه پایدار آب نیستیم. تنها در آیین نامه ماده 17 برنامه چهارم توسعه به نقش زنان در مدیریت منابع آب اشاره شده است، اما هیچ گاه برنامه مشخصی برای مشارکت و مداخله زنان در حوزه آب تدوین نشده است. این مقاله با روش تحلیل محتوای کیفی اسناد توسعه سازمان ملل و تحلیل تطبیقی این اسناد با برنامه های اول تا ششم توسعه و با این هدف صورت گرفت تا مشخص شود که برنامه نویسان چه رویکرد و نگرشی درباره توانمندسازی زنان در حوزه منابع آب دارند. یافته های پژوهش نشان می دهد که در برنامه های توسعه کشور توجه به جایگاه و نقش زنان در مدیریت منابع آب کشور به عنوان هم آسیب دیدگان و هم سیاست گذاران بحران آب کشور مغفول باقی مانده است. لذا پیشنهاد می شود برنامه نویسان توسعه در مدیریت منابع آب به توانمندسازی و مشارکت زنان توجه ویژه ای داشته باشند و عقب ماندگی های این بخش را جبران کنند.