روند تاریخی تغییرات منابع مختلف نیروی کار در بهره وری از اراضی کشاورزی اکوسیستم های تولید گندم ایران (1400-1300 خورشیدی)

سامانه های کشاورزی سنتی و کشاورزی رایج تفاوت های عمده ای با یکدیگر دارند . از جمله این تفاوت ها می توان به تعداد و منابع مختلف نهاده های خارجی مورد استفاده برای دستیابی به تولید نهایی اشاره داشت. یکی از این نهاده ها ، موضوع نیروی کار در سامانه های کشاورزی ایران به ویژه تولیدگندم است . نیروی کار در این نظام ها از منبع از نیروی کار انسان ، نیروی کار دام و نیروی مکانیزاسیون تامین می گردد . پژوهش حاضر به منظور تشریح منابع مورد استفاده در کار فیزیکی رخ داده در بوم نظام های تولید گندم در ایران و تغییرات سطح زیر کشت آن در طی یک صد سال تدوین شده است. برای این منظور از روش سنجش میزان انرژی نهاده به میزان انرژی ستانده استفاده گردید . داده های مورد نیاز از منابع مختلفی از قیبل از مرکز آمار ایران ، مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت جهاد کشاورزی ، پایگاه آماری فایو و منابع تاریخی گردآوری شد . داده ها با استفاده از ضرایب تبدیل به صورت ژول در آمدند و در نهایت با استفاده از نرم افزار مایکروسافت اکسل 2007 و نرم افزار Minitab® 17.1.0 این سری های زمانی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند . نتایج پژوهش حاکی از افزایش سطح زیرکشت گندم از میانگین 1/5 میلیون هکتار در ابتدای دوره مورد مطالعه به مقدار میانگین 6/5 میلیون هکتار هستند. در طی این بازه زمانی یک صدساله میزان بازده نهایی سامانه های تولید گندم به مقدار نهاده کاری که به عنوان نهاده خارجی به سامانه وارد شده است در حدود 37 درصد کاهش یافته است . از این رو لازم است تا در طراحی منابع تامین کننده نیروی کار برای سامانه های تولیدگندم بازبینی و بازنگری صورت بگیرد .