تحلیل جرم از منظر قرآن کریم

حقوق کیفری را به یک شکل سه ضلعی می توان تشبیه کرد که یکی از اضلاع مهم آن، جرم یا پدیده مجرمانه است. شناخت ماهیت و مفهوم جرم از اهمیت بسیاری برخوردار است. در نظام جزایی اسلام، یکی از موضوعات قابل بحث، مفهوم و ماهیت جرم است. برخی آن را امر ممنوع شرعی می دانند که خداوند با وضع کیفر حد  به معنای اعم  یا تعزیر مشخص کرده است. امر ممنوع شرعی عبارت است از ارتکاب رفتار نهی شده یا ترک رفتاری که «مامور به» می باشد. ازسوی دیگر مهم ترین منبع شریعت، قرآن کریم است. جرم در این منبع مهم چگونه تعریف و بازشناسی می شود؟ پرسش اصلی این است که در قرآن کریم بر چه رفتاری جرم اطلامی شود و اساسا ماهیت جرم در قرآن کریم چیست؟ در نوشتار حاضر با روش توصیفی تحلیلی و مستند به قرآن و روایات تفسیری، به مفهوم و ماهیت جرم  در معنای حقوقی آن  پرداخته شده است. به نظر می رسد جرم در زبان قرآن کریم عبارت از انجام دادن رفتاری است که شارع آن را منع کرده و برای آن کیفر قرار داده است. به عبارت دیگر جرم یعنی مخالفت با اوامر و نواهی شارع مقدس که غالبا جنبه اجتماعی دارد؛ بنابراین جرم از نگاه قرآن کریم  ازجمله هنگام نزدیکی معنای آن به معنای جرم اصطلاحی دارای مجازات  با مفاهیمی مانند «سییه»، «اثم» و... و ذکر مصادیق مجرمانه تبیین شده و بر اساس مصالح و مفاسد واقعیه ازسوی شارع مشخص شده است.