تاثیر چای ورمی‫ کمپوست غنی شده با ازتو باکتر در مقایسه با آفت کش تاکومی روی پروانه مینوز گوجه فرنگی Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae)

پروانه مینوز Tuta absoluta (Lep.: Gelechiidae) از مهمترین آفات گوجه فرنگی بوده و استفاده از آفت کش های شیمیایی از مهمترین روش‫های مبارزه با این آفت می باشد. به دلیل اثرات سوء این ترکیبات بر محیط زیست و انسان، پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان اثر گذاری چای ورمی کمپوست غنی شده با ازتو باکتر روی پروانه مینوز گوجه فرنگی در مقایسه با آفت‫کش تاکومی انجام شد. آزمایش در دو مرحله با پنج تیمار (چای ورمی‫ کمپوست، چای ورمی کمپوست غنی شده با ازتو باکتر، سم تاکومی، ازتو باکتر و شاهد) در چهار تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه انجام شد. سه روز پس از اعمال تیمار ها، تعداد دالان های لاروی و سی روز بعد، تعداد حشرات کامل مینوز گوجه فرنگی شمارش شدند. نتایج نشان داد که در آزمایش اول، گوجه فرنگی های تیمار شده با چای ورمی‫ کمپوست غنی شده با ازتو باکتر و سم تاکومی، کمترین میانگین تعداد پروانه های بالغ (به ترتیب با میانگین 35/9 و 75/13 حشره در هر بوته) را داشتند. در آزمایش دوم، تیمار چای ورمی‫ کمپوست غنی شده با ازتو باکتر و تیمار سم تاکومی همچنان بهترین تاثیر را در کاهش تعداد حشرات بالغ T. absoluta نشان دادند و تیمار ازتو باکتر که عملکرد بهتری نسبت به آزمایش اول داشت، توانست تا 50 درصد نسبت به شاهد در کاهش حشرات بالغ موثر باشد. نتایج حاصل از شمارش تعداد دالان های فعال لاروی نیز نشان داد که بین تیمار های مختلف اختلاف معنی دار وجود داشت. میانگین دالان های فعال لاروی شمارش شده در هر بوته بعد از آزمایش اول برای تیمار های چای ورمی‫ کمپوست غنی شده با ازتو باکتر و سم تاکومی به ترتیب 50/19 و 75/26 دالان بود که نسبت به سایر تیمار ها، بهترین تاثیر را در کاهش خسارت آفت مینوز گوجه فرنگی روی برگ ها داشتند.