مطالعه تطبیقی نفقه اقارب در قانون ایران و فقه عامه

یکی از مسایل مهم و حیاتی که همواره بحث های آن مورد مداقه فقهای مذاهب اسلامی و به تبع آن، قانون مدنی قرارگرفته، توجه به ماهیت و مسایلی است که بر نفقه اقارب مترتب می گردد. به طورکلی نفقه اقارب از فروع متعددی برخوردار است. بحث از مقدار نفقه اقارب، تعدد منفق، تعدد منفق علیه، ترتیب در انفاق، شرایط لزوم انفاق و مسایل بسیار اساسی دیگر، از مواردی است که ازنظر فقهای اسلامی و مواد قانون مدنی ایران به آن پرداخته می شود. در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی صورت پذیرفته، با تتبع در قانون ایران و فقه عامه و همچنین با استمداد از متون حقوقی، چنین به دست آمده است. انفاق به معنای فراهم نمودن هزینه های متعارف زوجه و اقارب نیازمند است. زوجیت و تمکین زوجه دو شرط الزام زوج به انفاق است. در مواردی مثل انجام اعمال واجب دینی و ترس از ورود ضرر و درمان، خروج زن از منزل نشوز محسوب نشده و مرد باید مخارج وی را بپردازد. فقر وی باعث نمی شود که او خرجی زنش را نپردازد. رابطه قرابت نسبی بین افراد خانواده موجب شده که والدین و فرزندان هزینه زندگی یکدیگر را پرداخت نمایند. درصورتی که افراد به دلیل نداشتن کار یا معلولیت قادر به کسب درآمد کافی نباشند، خویشاوندی که توانایی مالی دارد باید لوازم معیشت بستگان فقیر خود را بپردازد.