پیش بینی آمادگی به اعتیاد در بیماران مبتلا به سرطان بر اساس ادراک حمایت اجتماعی با میانجی گری خودکارآمدی درد و پذیرش درد

درد سرطان، افکار و باورهای منفی در بیماران ایجاد می کند که می تواند سطح کارکرد و تحمل درد را در این بیماران تحت تاثیر قرار دهد. در چند دهه اخیر، مصرف مواد مخدر برای تسکین درد در بیماران دارای سرطان به طور چشمگیری بالا رفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی پذیرش درد و خودکارآمدی درد در ارتباط بین ادراک حمایت اجتماعی و آمادگی به اعتیاد انجام شد.

جامعه آماری این پژوهش توصیفی-همبستگی، زنان و مردان دارای سرطان شهر اراک در سال 1400-1399 بود. 201 بیمار دارای سرطان مراجعه کننده به بیمارستان های شهر اراک به روش نمونه گیری در دسترس (97 زن و 104 مرد) انتخاب شدند. تمامی نمونه ها مقیاس حمایت اجتماعی ادراک شده Zimet و همکاران (1988)، پرسش نامه خودکارآمدی درد Nicholas (1980)، پرسش نامه درد مزمن vowels و همکاران (2004) و پرسش نامه آمادگی اعتیاد Wade و Butcher (1992) را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزارSPSS 25  و Amos 24 استفاده شد.

201 بیمار با میانگین سنی 10/38±53/46 سال در این پژوهش شرکت کردند. نتایج حاکی از برازش مطلوب مدل پژوهش بود. نتایج نشان داد که میان ادراک حمایت اجتماعی، پذیرش درد و خودکارآمدی درد با آمادگی به اعتیاد همبستگی منفی معنادار (0/001<p) و میان ادراک حمایت اجتماعی با پذیرش درد و خودکارآمدی درد همبستگی مثبت معنادار (0/001<p) وجود داشت. در مسیر غیرمستقیم، مدل میانجی ادراک حمایت اجتماعی میان خودکارآمدی درد و پذیرش درد با آمادگی اعتیاد در سطح معناداری 0/001 و ضریب استاندارد (0/30-) معنادار بود.

تقویت شبکه حمایت اجتماعی افراد، در کنار توسعه احساس خودکارآمدی و پذیرش جنبه های غیرقابل کنترل، می تواند به عنوان اهداف و برنامه های درمانی پیشگیرانه از حرکت بیماران به سوی مصرف مواد مخدر برای تسکین درد مدنظر قرار گیرد.