ارزیابی دقت روش های برآورد ضریب تشت به منظور محاسبه تبخیر-تعرق روزانه در شرق حوضه دریاچه ارومیه

یکی از اقدامات اولیه در راستای مدیریت بهینه مصرف آب در بخش کشاورزی، برآورد نیاز آبی از طریق محاسبه تبخیر-تعرق می باشد. در مطالعه حاضر برای برآورد تبخیر-تعرق در شرق حوضه دریاچه ارومیه، از روش تشت تبخیر استفاده شده است. برای این منظور از داده های ایستگاه های سینوپنیک تبریز، سراب، مراغه، بستان آباد و هریس واقع در شرق حوضه دریاچه ارومیه استفاده گردید. مقادیر ضریب تشت با استفاده از شش روش تجربی شامل کونیکا، آلن و پرویت، اشنایدر، اشنایدر اصلاح شده، اورنگ و محمد و همکاران برآورد گردید. برای تعیین بهترین روش برآورد ضریب تشت نیز، مقادیر تبخیر-تعرق حاصل از هر روش با مقادیر تبخیر-تعرق حاصل از روش استاندارد فایو-پنمن-مانتیث مقایسه شد. به منظور ارزیابی نتایج نیز از شاخص های آماری ضریب همبستگی (r)، ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، میانگین انحراف مطلق (MAD) و دیاگرام های باکس و ویولن پلات استفاده شد. نتایج نشان داد که در بستان آباد روش اشنایدر اصلاح شده، در تبریز روش آلن و پرویت، در سراب روش محمد و همکاران، در مراغه روش محمد و همکاران و در هریس روش اشنایدر اصلاح شده به ترتیب با مقادیر RMSE معادل 33/1، 02/2، 47/1، 49/1 و 37/1 میلی متر بر روز بهترین روش برآورد ضریب تشت می باشند. همچنین به طور کلی در تمام ایستگاه ها، روش اورنگ بیشترین خطا را در برآورد تبخیر-تعرق مرجع روزانه دارد. به منظور کاربرد دقیق تر مدل های تجربی برآورد ضریب تشت برای محاسبه تبخیر-تعرق، لازم است مدل مناسب برای هر منطقه تعیین شده و در صورت لزوم بر اساس شرایط اقلیمی منطقه مورد نظر واسنجی شود.