مقایسه توانایی های شناختی و بهزیستی هیجانی در سالمندان با و بدون تجربه آزاردیدگی

سالمندآزاری نوع جدیدی از خشونت خانگی است که با وجود شیوع بالا، پیامدها و اثرات روان شناختی متعدد آن، کمتر به آن توجه می شود. اختلال در عملکرد شناختی و سلامت هیجانی به میزان فراوانی در سالمندان با تجربه خشونت و آزاردیدگی یافت می شود. بنابراین پژوهش حاضر با هدف مقایسه توانایی های شناختی و بهزیستی هیجانی در سالمندان با و بدون تجربه آزاردیدگی انجام شد. این پژوهش علی-مقایسه ای از نوع گذشته نگر بود. جامعه آماری پژوهش سالمندان مراجعه کننده به کانون های بازنشستگان شهر رشت در سال 1401 بودند. نمونه پژوهش حاضر شامل 164 نفر در دو گروه (یک گروه 72 سالمند با تجربه آزاردیدگی و یک گروه 92 سالمند بدون تجربه آزاردیدگی) به روش نمونه گیری در دسترس (بر اساس نمره برش 4 در آزمون غربالگری سالمندآزاری والک و مصاحبه بالینی سالمندآزاری) انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه توانایی های شناختی نجاتی و مقیاس بهزیستی هیجانی کییس و ماگیارمو استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیری در نرم افزار SPSS نسخه 24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بهزیستی هیجانی و توانایی های شناختی (از جمله حافظه، کنترل مهاری و توجه انتخابی، توجه پایدار، برنامه ریزی، تصمیم گیری، انعطاف پذیری شناختی) به استثنای مولفه شناخت اجتماعی در سالمندان آزاردیده به طور معنی داری کمتر از سالمندان بدون تجربه آزاردیدگی بود. این یافته ها بیان می کند که تجربیات آزاردیدگی اثر مخربی بر توانایی های شناختی و بهزیستی هیجانی سالمندان می گذارد. همچنین نقص در این متغیرها به عنوان عامل خطر می توانند زمینه سالمندآزاری را فراهم سازند. بنابراین ضرورت دارد در طراحی برنامه های پیشگیرانه به این متغیرها توجه شود تا بتوان در حد ممکن از سالمندآزاری جلوگیری کرد و یا برنامه های درمانی مناسبی را برای هر سالمند آزاردیده طرح ریزی نمود.