اثر هستوپاتولوژیک سم کژدم گادیم در موشهای صحرایی

هر ساله حدود 5000 مورد مرگ و میر بر اثر گزش کژدم در دنیا گزارش می شود که بیشتر قربانیان را کودکان تشکیل می دهند. این میزان در کشور ما حدود 40 مورد در سال است که 80% آن در استان خوزستان رخ می دهد و بیشترین کشندگی مربوط به کژدم گادیم است. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات آسیب شناسی از گزش کژدم گادیم، روی مدل حیوانی است.

این مطالعه تجربی در دانشگاه علوم پزشکی کاشان انجام شد. 51 سر موش صحرایی به عنوان گروه مورد 50 سر موش صحرایی به عنوان گروه شاهد انتخاب شد. پس از تزریق سم کژدم گادیم به موشهای صحرایی، تغییرات آسیب شناسی ایجاد شده در کبد، طحال و کلیه ها، تغییرات موضعی پوستی و تغییرات گویچه قرمز، گویچه سفید و غلظت خون بررسی شد.

بیشترین تغییرات آسیب شناسی در کبد (70.6%) و کلیه ها (35.3%) و کمترین تغییرات در طحال (27.4%) مشاهده شد. شایعترین نوع تغییر آسیب شناسی در کبد و کلیه ها، به صورت احتقان (به ترتیب 49 و 43.2%) و در طحال به صورت خونریزی (15.7%) بود. تغییرات پوستی به شکل زخم در 55 درصد موشهای گروه مورد دیده شد ولی در هیچ یک از موشهای گروه شاهد (با تزریق سرم فیزیولوژیک به جای سم) یافت نشد. میانگین تعداد گویچه های قرمز و غلظت خون کاهش و میانگین تعداد گویچه های سفید در خون افزایش یافت که این مقادیر از نظر آماری معنی دار بود.

سم کژدم گادیم باعث تغییرات آسیب شناسی مختلفی در اعضای بدن حیوان می شود که درصد و نوع این تغییرات در هر عضو، متفاوت است. افزایش گویچه سفید نشان دهنده قدرت این سم در تحریک سیستم ایمنی بدن حیوان است و کاهش گویچه های قرمز و غلظت خون، فعالیت هموکیتیک سم را نشان می دهد.