پیش بینی استقرار نتاج درختان مادری بلوط ایرانی بر اساس نشانگرهای ریخت شناسی و فلورسانس کلروفیل
تجدیدحیات درختان در جنگلهای با فصل خشک طولانی مانند زاگرس با دشواری های زیادی روبرو است. پیشبینی مقاومت به تنش خشکی در نتاج بر اساس ویژگی های ریختشناسی برگ و بذر درختان مادری و خصوصیات فیزیولوژیک نتاج مانند عملکرد بهینه فتوسیستم II میتواند به افزایش کارآیی جنگلکاریها منجر شود.
در این پژوهش نتاج حاصل از 40 درخت بلوط ایرانی از هشت پروونانس واقع در جنگل های زاگرس جنوبی از نظر مقاومت به تنش کمبود آب با استفاده از مشخصات جغرافیایی، رویشی و فیزیولوژیکی نظیر عملکرد بهینه فتوسیستم II در شرایط گلخانه ای ارزیابی شدند. همچنین درصد استقرار نهال با انجام آزمون پروونانس در عرصه برای هر درخت مادری به مدت دو سال تعیین گردید. داده های حاصل از این دو آزمون به همراه اطلاعات مربوط به ریخت شناسی برگ و بذر هر درخت مادری برای توسعه مدلهای پیش بینی کننده استقرار نهال در عرصه مورد استفاده قرار گرفت. نهال های بلوط ایرانی حاصل از درختان مادری مختلف در گلخانه تحت تنش خشکی با قطع آبیاری به مدت یک ماه قرار گرفتند. سپس نهالها دوباره بهمدت یک ماه آبیاری شدند و در تمام مراحل میزان عملکرد بهینه فتوسیستم II، درصد زردی برگ و درصد زنده مانی نهالها ثبت گردید. همچنین استقرار نتاج درختان مادری در عرصه جنگلی بر اساس درصد زندهمانی و ارتفاع نهال ها در طی دو سال ارزیابی گردید و ارتباط آنها با خصوصیات ریختشناسی برگ و بذر درختان مادری بررسی گردید.
نتایج مشخص نمود که ارتباط مثبت بین درصد زندهمانی، شاخصهای مقاومت به تنش در شرایط گلخانهای با درصد زندهمانی و ارتفاع نهالها در عرصه جنگلی وجود دارد. همچنین نهالهای حاصل از مبدا بذر خشکتر، ارتفاعات و عرضهای جغرافیایی پایین دارای مقاومت به خشکی بالاتری در شرایط کنترل شده گلخانهای بودند. اما هیچیک از پارامترهای رویشی و زندهمانی در عرصه با ویژگیهای محیطی مبدا بذر ارتباط نداشت. ارتباط بین صفات ریخت شناسی برگ و بذر درختان مادری با مقاومت به تنش و استقرار نهال ها نشان داد که نهال های حاصل از بذور پهن تر و سنگین تر دارای ویژگی های رویشی و زنده مانی بهتر تنها در سال اول بودند. همچنین برخی صفات ریخت شناسی برگ درختان مادری مانند طول دمبرگ، پهنای دندانه و تعداد رگبرگ از صفات تاثیرگذار در موفقیت استقرار نهال ها در عرصه جنگلی بودند.
نتایج این تحقیق نشان داد که جمع آوری بذور بزرگ تر از درختان مادری همراه با ویژگی های مناسب ریخت شناسی برگ می تواند در موفقیت جنگل کاری ها موثر باشد. همچنین استفاده از صفات فیزیولوژیک در شرایط کنترل شده گلخانه می تواند در انتخاب نتاج مقاوم حاصل از جمعیت ها یا درختان مادری برتر کمک نماید.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.