ارزیابی کیفیت زیستگاه حیات وحش به منظور شناسایی لکه های زیستگاهی کلیدی با رویکرد بوم شناسی سیمای سرزمین

تنوع زیستی به عنوان یکی از خدمات اکوسیستمی پشتیبان حیات، تاثیر به سزایی در پایداری بوم سازگان دارد. چالش اصلی مدیریت سرزمین، اختصاص منابع کارآمد برای حفظ منابع طبیعی و بیشینه سازی ارزش تنوع زیستی است. از این رو ارزیابی مکانی ارزش های تنوع زیستی، ابزاری مهم در شناسایی مناطق کلیدی مناسب حفاظت و تعیین اولویت های حفاظتی است. در این مطالعه، کیفیت زیستگاه گونه های دارای ارزش حفاظتی استان همدان شامل قوچ و میش (Ovis orientalis)، کل و بز (Capra aegagrus)، خرس قهوه ای (Ursus arctos) و سیاه گوش (Lynx lynx) به عنوان شاخصی از تنوع زیستی منطقه با بکارگیری داده های کاربری/پوشش زمین و استفاده از نرم افزار InVEST مدل سازی شد. در گام بعد، با استفاده از روش تناسب ناحیه ای سرزمین در محیط نرم افزار ایدریسی، مناسب ترین پهنه ها برای حفاظت تعیین گردید. سرانجام، اولویت بندی مناطق حفاظتی با استفاده از معیارهای سیمای سرزمین انجام شد. براساس نتایج، حدود 31 % از سطح استان دارای مطلوبیت بالا برای زیستگاه گونه های هدف است که به طور عمده قسمت مرکزی و جنوبی استان را شامل می شود. این مناطق به ترتیب در برگیرنده 39، 74، 16 و 15 پهنه زیستگاهی برای گونه های کل و بز، قوچ و میش، خرس قهوه ای و سیاه گوش است. تحلیل سنجه های سیمای سرزمین نیز نشان داد که لکه های دارای پیوستگی، تراکم و چین خوردگی بیشتر از ارزش حفاظتی بالاتری برخوردار هستند. نتایج این مطالعه نشان دهنده قابلیت بالای سنجه های سیمای سرزمین در اولویت بندی لکه های حفاظتی است.