فعالیت های حکم المستنصربالله (حک. 350-366) در ارتقای جایگاه علمی اندلس

حکم بن عبدالرحمن ملقب به المستنصربالله (حک. 350-366)، از خلفای اموی اندلس است که به امور علمی توجه ویژه ای داشت. حکم که خود دانشمند بود، در حمایت از علم و دانش، جذب دانشمندان، تشویق آنان به رحله های علمی و تالیف آثار تلاش های بسیاری کرد. او همچنین به خرید کتاب، تجهیز و توسعه کتابخانه قصر اهتمام بسیار داشت. حکم با تسامح و تساهل نسبت به علمای مذاهب، نحله ها و ادیان موجب شد تا رونق علمی فزاینده ای در بین علما و مکاتب مختلف شکل گیرد. پرسش اصلی پژوهش این است که عملکرد حکم المستنصر در حمایت از علم و دانش چگونه بود و این حمایت ها چه اندازه بر رشد و ارتقاء علمی اندلس تاثیر گذاشت؟ این مقاله با استفاده از شیوه کتابخانه ای و به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی تلاش های حکم در زمینه اعتلای علوم پرداخته و تاثیر این حمایت ها را در رشد و ارتقاء علمی اندلس نشان داده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در نتیجه اقدامات حکم، اندلس از جایگاه والایی در عرصه علوم به ویژه شعر و ادبیات، فقه مالکی، انساب، حدیث و برخی علوم طبیعی برخوردار شد؛ تکاپوهای وسیع علمی به وجود آمد و آثار متعددی تالیف شد و همچنین مهم ترین و غنی ترین کتابخانه در غرب جهان اسلام در قرطبه شکل گرفت.