اثر مخاطرات طبیعی کواترنری بر پهنه بندی خطر سقوط سنگ به روش سیستم مهندسی سنگ (مطالعه موردی استان تهران)

سقوط توده های سنگی هر ساله خسارات جانی و مالی سنگینی را به بار می آورد. استان تهران به عنوان یکی از پر جمعیت ترین استان های کشور، دارای سازه های پیشرفته بوده و به همین سبب ترانشه های بی شماری در توده های سنگی احداث شده است. همین مسیله خطر سقوط سنگ را نسبت به دیگر مناطق افزایش داده است. شرایط جوی و تکتونیکی که در دوره زمین شناسی کنونی بر کشور ایران حاکم است، اثر ویژه ای بر ناپایداری های دامنه ای دارد. در این راستا، پس از بررسی پارامتر های موثر در سقوط سنگ، نقشه مربوط به هر پارامتر با استفاده از نقشه های پایه زمین شناسی و داده های تکمیلی برای استان تهران تهیه گردید. سپس با استفاده از مدل تحلیل سیستم مهندسی سنگ، هر یک از پارامتر ها متناسب با درجه اهمیت آن ها محاسبه و نهایتا با انجام همپوشانی عوامل وزن دار شده، نقشه سقوط سنگ استان تهران تهیه گردید. در این نقشه ارتباط تعریف شده ای بین مناطق کوهستانی، تغییرات شیب و محل گسل های اصلی با افزایش خطر سقوط سنگ دیده می شود. بررسی ها نشان می دهد زمین لغزش ها و ناپایداری های دامنه ای قبلی نیز در پهنه هایی با خطر بسیار زیاد تا زیاد واقع شده اند. توسعه شهری در مناطق کوهستانی نیازمند توجه به مخاطرات زمین شناختی است. خطر سقوط سنگ به عنوان یکی از اصلی ترین پارامترها در این خصوص، نقش مهمی را در کاهش خسارات سنگینی دارد که هر ساله به مردم و دولت اعمال می گردد. پیشنهاد می گردد تا نتایج این مطالعات پس از بازنگری، به عنوان اطلاعات مبنایی در طراحی های آتی استان تهران مد نظر قرار گیرد.