مروری بر وضعیت شوری خاک در اراضی دیم ایران
حدود 80 درصد اراضی کشاورزی جهان بهصورت دیم کشت میشوند و این اراضی نزدیک به60 درصد نیاز غذایی بشر را تامین میکنند. با توجه به پراکنش نامناسب بارش در مناطق خشک و نیمهخشک، جلوگیری از شور شدن خاک و آب این اراضی بسیار ضروری است. اراضی دیم یکی از مهمترین منابع برای تولید در بخش کشاورزی بهویژه در شرایط کنونی است که توسعه اراضی آبی با محدودیت روبهرو باشد. یکی از محدودیتهای مهم که می تواند در توسعه و استفاده از این اراضی موثر باشد، شوری خاک است که افزون بر محدودیتهای دیگر (کمبود رطوبت و...)، می تواند باعث کاهش تولید در این اراضی شود. بهمنظور آگاهی از وضعیت شوری اراضی دیم کشور، در یک پژوهش ملی تعداد 849 پایگاه مطالعاتی انتخاب و نمونههای خاک از اعماق مختلف تهیه و افزون بر هدایت الکتریکی، برخی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی آن ها نیز اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین مقدار شوری در اراضی دیم با کاربری زراعی (عمق 30-0 سانتیمتر) بهترتیب برابر 97/5 و 0/19 دسیزیمنس بر متر است. میانگین شوری خاک سطحی این اراضی (عمق 30-0 سانتیمتر) برابر 2/28 دسیزیمنس بر متر بوده و بیش از 50 درصد خاک های این اراضی دارای شوری بیش از 0/6 دسیزیمنس بر متر بودند. همچنین، نتایج تحلیل مولفه اصلی نشان داد تغییرپذیری شوری خاک در اراضی دیم، تحت تاثیر ویژگیهای اقلیمی (مثل دما و بارش و سایر شاخصهای منتج شده از این دو عامل شامل شاخصهای بارش استانداردشده و خشک سالی موثر) و همچنین ویژگیهای خاک (کربن آلی، رس و مقادیر املاح محلول بهویژه سدیم) بودند.
املاح محلول ، اقلیم ، پایش ، کربن آلی ، سدیم
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.