بررسی وضعیت مصرف کودهای نیتروژنه در مزارع گندم استان فارس

امروزه کودهای شیمیایی یکی از نهاده های اساسی تولید در راستای افزایش عملکرد محصولات کشاورزی به شمار می رود. با ورود بخش خصوصی به توزیع کودهای شیمیایی که به ترغیب کشاورزان به مصرف هر چه بیشتر این نهاده می پردازند، تردیدهایی در زمینه مصرف بهینه آن در سطح مزارع وجود دارد. بر این اساس، این مطالعه به بررسی وضعیت مصرف بهینه کودهای نیتروژنه به عنوان یکی از کودهای پایه در مزارع گندم استان فارس و شناسایی عوامل موثر بر آن پرداخته است. داده های مورد نیاز به صورت پیمایشی و از طریق تکمیل پرسشنامه به کمک روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای از 457 گندمکار این استان جمع آوری شد. در ادامه، داده ها با استفاده از روش آمار توصیفی و مدل توبیت تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد در مصرف کودهای نیتروژنه، 78/56 درصد گندمکاران سطح بهینه مصرف را رعایت نکرده اند. بر این اساس، توصیه می گردد سیاست استفاده بهینه در قالب مصرف متناسب با نیاز خاک و گیاه همچنان سیاست محوری در مصرف کودهای نیتروژنه باشد. بدین منظور با عنایت به نتایج پیشنهاد می شود تمرکز بر آموزش غیررسمی در کل تناوب زراعی با لحاظ ویژگی های اقتصادی-اجتماعی بهره برداران در فرآیند آموزش، تمرکز بر استفاده از ظرفیت مدیریت آب در مزرعه در قالب رویکرد کود-آبیاری و نیز تمرکز بر استفاده از ظرفیت منابع خاک مزرعه در قالب تمرکز بر انجام آزمون خاک قبل از انجام عملیات زراعی و ارایه این آزمون به عنوان یک فرهنگ اجتماعی در بین کشاورزان و نیز تمرکز بر کاشت گیاهان دولپه در تناوب با گندم در دستور کار قرار گیرد.