اثربخشی آموزش مدیریت شرم بر اضطراب و مهارت های اجتماعی نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی

اضطراب اجتماعی یکی از اختلالات روانی است که بسیاری از افراد در جوامع مختلف با آن رو به رو می شوند؛ بنابراین پژوهش حاضر باهدف تعیین اثربخشی آموزش مدیریت شرم بر اضطراب و مهارت های اجتماعی نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی انجام شد.

این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با دو گروه آزمایش و گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی شهر تهران در سال 1401 تشکیل دادند. سی نوجوان دختر 12تا18 سال مراجعه کننده به مرکز عصر زندگی با روش نمونه گیری دردسترس به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه پانزده نفر) قرار گرفتند. سپس هر دو گروه پرسش نامه اضطراب اجتماعی (لایبویتز و همکاران، 1999) و پرسش نامه مهارت های اجتماعی (ماتسون و همکاران، 1983) را تکمیل کردند. پس از آن آموزش مدیریت شرم روی گروه آزمایش اجرا شد. در ادامه هر دو گروه مجدد پرسش نامه های مذکور را تکمیل کردند. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 و روش تحلیل کوواریانس صورت گرفت. سطح معناداری آزمون ها 0٫05 در نظر گرفته شد.

نتایج تحلیل کوواریانس برای هریک از متغیرهای اضطراب و مهارت های اجتماعی نشان داد، در مولفه های اضطراب عملکرد (0٫001>p)، اضطراب موقعیت های اجتماعی (0٫001>p)، اضطراب اجتماعی کل (0٫001>p)، مهارت اجتماعی مناسب (0٫006=p)، رفتارهای غیراجتماعی (0٫004=p)، پرخاشگری و رفتارهای تکانشی (0٫003=p)، برتری طلبی، اطمینان زیاد داشتن به خود (0٫002=p)، رابطه با همسالان (0٫002=p) و مهارت های اجتماعی (کل) (0٫001>p) بین دو گروه آزمایش و گواه در پس آزمون، بعد از حذف اثر پیش آزمون تفاوت معناداری وجود دارد (0٫001>p).

بنابراین می توان گفت که این نوع مداخله، ابزارها و شیوه هایی را برای مقابله با اضطراب در موقعیت های اجتماعی و نیز فرصت هایی را برای تمرین مهارت های اجتماعی در محیطی حمایتی در اختیار افراد قرار می دهد.