بررسی سیر بالینی بیماران مبتلا به گزیدگی خشک مار افعی در مرکز ارجاع مسمومیت ها در استان اصفهان: یک مطالعه ی مقطعی

گزش خشک در مارگزیدگی زمانی است که علایم موضعی پیشرونده از قبیل تورم، نشانه های سیستمیک و اختلالات آزمایشگاهی دیده نمی شوند و عموما نیاز به تجویز آنتی ونوم وجود ندارد. هدف از این مطالعه، بررسی الگوی گزش های خشک و عاقبت درمانی آن ها در یک مرکز ارجاعی بوده است.

در این مطالعه ی مقطعی، بیماران با گزیدگی ناشی از مار افعی که از فروردین سال 1392 تا 1398 در بخش مسمومیت های بیمارستان خورشید اصفهان، به عنوان گزش خشک بستری شده بودند؛ مورد مطالعه قرار گرفتند. ویژگی های دموگرافیک، علایم موضعی، سیستمیک و آزمایشگاهی این بیماران جمع آوری و تحت بررسی قرار گرفت.

در این مدت، 139 بیمار با گزش مار افعی بستری شده بودند که 47 بیمار (33/81 درصد) گزش خشک داشتند. گزش در مردان شایع تر و بیشتر در فصل های بهار و تابستان و در شمال استان اصفهان و محل گزش مار به ترتیب فراوانی در اندام فوقانی، اندام تحتانی و تنه بود. شایع ترین علامت بیماران دچار گزش خشک، درد محل گزش (63/8 درصد) بود که در 63/8 درصد موارد با داروهای ضد التهاب و در 36/2 درصد بدون هیچ درمان اختصاصی بهبود یافت. در طی بستری و پیگیری پس از آن، بیماران فاقد هرگونه عارضه ای بودند.

در بیماران با گزش خشک ناشی از گزش مار افعی بستری در بیمارستان، درد، شایع ترین علامت بود. با این حال، بسیاری از بیماران دچار گزش مار افعی نیاز به آنتی ونوم پیدا نکردند. این یافته می تواند حاکی از آن باشد که درد محل گزش به تنهایی الزام به دریافت آنتی ونوم را توجیه نمی نماید.