واکاوی عوامل اثرگذار و اثرپذیر در بازنگری برنامه های درسی نظام آموزش عالی مهارت محور

پژوهش حاضر به لحاظ رویکرد؛ کمی و به روش توصیفی - پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری، شامل صاحب نظران برنامه درسی دانشگاه های جامع علمی - کاربردی کشور بوده که به روش نمونه گیری هدفمند، 66 نفر از چهار استان تهران، اصفهان، آذربایجان شرقی و خراسان رضوی به عنوان نمونه انتخاب شدند. شایان ذکر است، دلیل انتخاب استان های مذکور به استناد آمار دانشگاه جامع علمی کاربردی؛ تنوع رشته ای، تعداد مدرس، تعداد دانشجو، قدمت دانشگاه و سابقه اجرای برنامه درسی استان ها بوده است. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی صوری پرسشنامه توسط متخصصین برنامه درسی بررسی و تائید شد. پایایی طبق ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و 85/0 به دست آمد. داده ها با استفاده از روش دیمتل فازی و نرم افزار (Smart PLS) تحلیل شد. یافته ها نشان داد، عوامل مشترک و مشابه اثرگذار برنامه درسی در چهار استان تهران، اصفهان، آذربایجان شرقی و خراسان رضوی؛ شامل هماهنگی برنامه درسی با سیاست های توسعه نیروی انسانی کشور، ضرورت اصلاح و بهبود برنامه درسی، لزوم قابلیت اندازه گیری اهداف دروس، لزوم دروس عملی کارورزی جهت افزایش مهارت دانشجویان، پاسخگویی برنامه درسی به نیازهای شغلی و تناسب شرایط پذیرش دانشجو در رشته تحصیلی و عوامل مشترک و مشابه اثرپذیر در چهار استان مذکور شامل؛ عناوین دروس در ارتباط با اهداف و مشاغل قابل احراز، هدایت دروس کارورزی از سوی مرکز و مدرسان مطابق برنامه درسی، تطبیق سرفصل دروس با فناوری ها و علوم روز و هماهنگی بین دروس مقاطع کاردانی و کارشناسی، بوده است. با توجه به اینکه عوامل اثرگذار مستخرج از دیدگاه صاحب نظران، به عنوان پیش نیازهای عوامل اثرپذیر در برنامه درسی عمل می نماید و توجه به عوامل اثرگذار منجر به تقویت عوامل اثرپذیر می شود. بر این اساس، شناسایی عوامل اثرگذار و اثرپذیر موجب می شود، مدیران بتوانند با توجه و تمرکز بر عوامل علی، زمینه را هرچه بهتر برای تحقق عوامل معلول فراهم ساخته و این هم افزایی به موفقیت هرچه بیشتر برنامه های درسی در کشور منجر شود.