ارزیابی پاسخ گونه های درختی به آلودگی هوا با استفاده از زیست نشانگرهای بیوفیزیکی و بیوشیمیایی برگ

باتوجه به نقش پوشش های گیاهی در کاهش و جذب آلاینده های هوا ارزیابی مقاومت گونه های مختلف نسبت به آلاینده های محیطی به منظور انتخاب گونه های مناسب از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد. از اینرو هدف مطالعه حاضر ارزیابی مقاومت گونه های چنار P. orientalis، شاه توت M. nigra و عرعر A. altissima نسبت به آلودگی هوا با استفاده از زیست نشانگرهای بیوفیزیکی و بیوشیمیایی برگ می باشد.

بدین منظور نمونه برداری از برگهای سه گونه درختی از شش ایستگاه در شهر اصفهان صورت گرفت. پس از انتقال نمونه ها به آزمایشگاه تراکم روزنه ها، میزان پروتئین کل، قندهای محلول و آنتوسیانین برگ آنها اندازه گیری شد.

نتایج نشان داد گونه های شاه توت وعرعر با افزایش، و گونه چنار با کاهش تراکم روزنه های خود نسبت به آلودگی هوا پاسخ نشان داده اند. میزان پروتئین کل برگ شاه توت، چنار و عرعر به میزان 48/93، 55/76 و 23/53 درصد در مناطق آلوده نسبت به مناطق پاک بیشتر بوده است. این میزان برای قندهای محلول و آنتوسانین در شاه توت، چنار و عرعر به ترتیب برابر (90/22، 38/65 و 88/88) و برابر (19/64، 88/8 و 80/05) درصد بوده است.

براساس یافته ها می توان نتیجه گرفت درختان در ارتباط با تراکم روزنه ها پاسخ نسبتا متفاوتی نسبت به آلودگی هوا می دهند که این امر می تواند به دو طریق افزایش یا کاهش تراکم روزنه ها باشد. افزایش مقدار پروتئین کل، قندهای محلول و آنتوسیانین موجود در برگ درختان منطقه آلوده بیانگر این موضوع است که این درختان نسبت به مقدار آلودگی آلاینده های مقاوم هستند و از این استراتژیها جهت سازگاری و مقابله با آلاینده ها استفاده می کنند.