تعیین بهترین تراکم گیاهی در نشاکاری ماشینی برنج در مقایسه با کشت دستی در شرایط سن بالای گیاهچه

تعیین تراکم گیاهی مناسب در شرایط استفاده از گیاهچه هایی با سنین بالا، مهم است. بدین منظور آزمایشی مزرعه ای به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در یک مزرعه شخصی واقع در شهرستان قائم شهر طی سال های 1399 و 1400 اجرا شد. تراکم های گیاهی شامل کشت دستی- سنتی با حداکثر 11 کپه در مترمربع (با فواصل کاشت نامنظم و رایج منطقه) به عنوان تیمار شاهد، کشت دستی-منظم با 25 کپه در مترمربع (با فواصل کاشت 20 × 20 سانتی متر و توصیه مرکز تحقیقات برنج کشور) و کشت ماشینی با 15/9، 20/8 و 27/8 کپه در مترمربع (به ترتیب با فواصل کاشت 21 × 30، 16 × 30 و 12 × 30 سانتی متر) بودند. سن گیاهچه ها در کشت دستی 45 روز و در کشت ماشینی 35 روز بودند. نتایج نشان دادند که تعداد روز از نشاکاری تا گلدهی و از گلدهی تا رسیدگی برای تراکم های کشت ماشینی بیشتر از تیمارهای شاهد و 25 کپه در مترمربع در کشت دستی- منظم بودند. برهم کنش سال در تراکم گیاهی تنها بر طول برگ پرچم و ارتفاع بوته معنی دار بود. بلندترین طول خوشه و طول برگ پرچم برای تراکم 25 کپه در مترمربع در کشت دستی- منظم حاصل شد. بیشترین تعداد خوشه در مترمربع و درصد خوشه چه پر برای تراکم های کشت ماشینی به دست آمد. حداکثر عملکرد دانه برای تراکم های 25 کپه در مترمربع در کشت دستی- منظم (8022 کیلوگرم در هکتار)، و 15/9، 20/8 و 27/8 کپه در مترمربع در کشت ماشینی (به ترتیب 8034، 8236 و 8168 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد که در مقایسه با شاهد به ترتیب 19/06، 19/18، 21/16 و 20/51 درصد افزایش داشت. پیشنهاد می شود که در صورت استفاده از گیاهچه هایی با سنین بالا، کشت ماشینی با تراکم های 15/9، 20/8 و 27/8 کپه در مترمربع در اولویت قرار گیرد.