فاصله و عمق بهینه لوله های فرعی سامانه های آبیاری قطره ای زیرسطحی در زراعت یونجه

به منظور بررسی اثر عمق نصب و فاصله نوارهای آبیاری در روش آبیاری قطره ای زیرسطحی بر عملکرد و بهره وری آب در زراعت یونجه، پژوهشی در سال های 1399 و 1400 انجام شد. طرح در قالب نوارهای خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی با دو فاکتور و سه تکرار اجرا شد. فاکتورها شامل : 1- فاصله نوارهای آبیاری در سه سطح (80، 100 و 120 سانتی متر) 2- عمق نصب نوارهای آبیاری در دو سطح (30 و 45 سانتی متر زیرسطح خاک) بودند. عمق نصب لوله ها به عنوان فاکتور اصلی و فاصله نوارها به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه مرکب داده ها نشان داد، اثر فاصله لوله های فرعی بر عملکرد ماده خشک و بهره وری آب (مجموع آب آبیاری و بارندگی موثر) در سطح یک درصد معنی دار بود، اما اثر عمق نصب لوله ها بر عملکرد و بهره وری آب معنی دار نشد. اثر متقابل فاصله و عمق لوله های فرعی بر عملکرد و بهره وری آب معنی دار شد. بین عملکرد تیمارها با فاصله لترال 80 و 100 سانتی متر اختلاف معنی داری وجود نداشت. اما با افزایش فاصله لترال ها از 80 به 120 سانتی متر، مقدار عملکرد کل 2303 کیلوگرم در هکتار کاهش یافت (12 درصد). براساس تحلیل اقتصادی، فاصله 100 سانتی متر برای لوله های فرعی در خاک ها با بافت متوسط به سنگین مقرون به صرفه بوده و کاهش عملکرد آن در مقایسه با تیمار 80 سانتی متری قابل چشم پوششی است. با توجه به عملکرد تیمارها و هزینه های روش آبیاری قطره ای زیرسطحی، تیمار با فاصله لترال های 100 و عمق 45 سانتی متر به-عنوان تیمار برتر پیشنهاد شد.