ساخت و اعتباریابی مقیاس خودپنداره مبتنی بر مبانی انسان شناسی اسلامی (دیدگاه جوادی آملی)

خودپنداره و ابزارهای اندازه گیری آن در مکاتب روان شناسی پایه، عمدتا مبتنی بر مبانی انسان گرایی تعریف شده اند؛ درحالی که در کشور ما برای شناخت مبانی اساسی باید دیدگاه اسلامی را مورد بحث قرار داد. هدف از پژوهش حاضر، ساخت مقیاس خودپنداره مبتنی بر مبانی انسان شناسی اسلامی و بررسی ویژگی های روان سنجی آن در دانشجویان بود. مقیاس خودپنداره دارای پنجاه گویه است که این گویه ها با استناد به مولفه های انسان شناسی آیت الله جوادی آملی و با روش تحلیل محتوا استخراج شده اند. به منظور بررسی خصوصیات روان سنجی این مقیاس، تعداد 530 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تهران به وسیله نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و ایشان با تکمیل مقیاس خوپنداره، در پژوهش شرکت کردند. نتایج تحلیل عاملی به روش مولفه های اصلی، نشان دهنده وجود پنج مولفه خودپنداره بود که به ترتیب «خود مادی»، «خود فطری»، «خود اجتماعی»، «خود مذهبی» و «خود کائناتی» نام گذاری شدند. ضرایب همبستگی بین خرده مقیاس های پرسش نامه، خودپنداره با نمره کلی پرسش نامه خودپنداره ساراسون مثبت و در سطح 99 درصد اطمینان معنادار بود. ضریب آلفای کرونباخ کل مقیاس نیز 906/0 محاسبه شد. به طور کلی، یافته های پژوهش حاضر نشان داد که مقیاس خودپنداره از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است.