شناسایی شاخص های موثر پایداری محیط زیستی در استان های تهران و البرز

از آنجا که هر گونه فعالیت برای ارتقای سطح کیفی زندگی انسان در محیط زیست انجام می شود، بنابراین پایداری محیط زیست و منابع آن بر فرآیند توسعه تاثیر به سزایی خواهد گذاشت. شاخص های محیط زیستی به عنوان نخستین ارزیاب های فشار بر محیط زیست، نقش مهمی در گزارش پایداری محیط زیستی ایفا کرده و به تعیین وضعیت محیط زیست و ارزیابی رهیافت های در نظر گرفته شده می پردازند. استان های تهران و البرز به دلیل بارگذاری بیش از حد جمعیت و فعالیت، با محدودیت منابع، رشد روزافزون جمعیت و تغییر الگوهای مصرف ماده و انرژی مواجه هستند که موجب شده است فشار وارده بر محیط زیست و منابع طبیعی در این استان ها هر روز افزایش یابد. بنابراین در این مطالعه به تعیین میزان پایداری محیط زیستی استان های تهران و البرز با شناسایی و انتخاب شاخص با استفاده از روش آنتروپی شانون اقدام شد. انتخاب 13 شاخص مرتبط در دوره زمانی 1399−1383 و وزن دهی و محاسبه شاخص پایداری مرکب با استفاده از روش آنتروپی شانون نشان داد استان های تهران و البرز طی بازه زمانی مذکور شاهد روند کلی افت پایداری محیط زیستی بوده و در سال 1398 ناپایدارترین وضعیت را تجربه نموده اند. همچنین آتش سوزی در جنگل ها و مراتع، و فعالیت های اجرایی آبخیزداری به ترتیب مهم ترین شاخص های این مطالعه شناخته شدند که در مجموع 68 درصد از وزن نسبی کل شاخص ها را به خود اختصاص می دهند. فعالیت های بیابان زدایی، احداث شبکه جمع آوری فاضلاب و مقدار انواع کودهای شیمیایی از دیگر فاکتورهای تاثیرگذار در پایداری مرکب استان های مورد مطالعه بودند. مدیریت پایدار و اجتماع محور منابع طبیعی، ایجاد بازدارندگی در جرائم مربوط به آتش سوزی، تکمیل مطالعات تفصیلی و اجرایی حوضه های آبخیز و تشویق و ترغیب به استفاده از کودهای آلی، از پیشنهادهای مطالعه حاضر می باشد.