کنترل همه گیری کووید- 19 در ایران به روش مردم محور و مشارکت جامعه مبتنی بر «برنامه هر خانه یک پایگاه سلامت»: گام چهارم بسیج ملی مقابله با کووید-19

در دسامبر 2019 یک بیماری ویروسی جدید از خانواده کرونا ویروس ها با نام کووید-19 در چین گزارش شد که به سرعت در اغلب کشورها شیوع پیدا کرده و موجب مشکلات بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی در سرتاسر جهان شد. در ایران نیز اولین موارد بیماری در بهمن 1398 گزارش شد. در این مقاله نتایج عملکرد گام چهارم بسیج ملی مقابله با همه گیری کووید-19 ارائه می گردد.

گام چهارم بسیج ملی مقابله با کووید-19 با هدف کلی مدیریت و کنترل اپیدمی کووید-19 و با مشارکت مردمی و همکاری بین بخشی در قالب تیم های چهارگانه رهگیری، مراقبت در منزل، نظارتی و حمایتی اجرا گردید. یک مطالعه مقطعی_توصیفی با استفاده از داده های ثبت شده در پورتال مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای تحلیل نتایج گام چهارم انجام شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار 2016 Excel و برای ترسیم نقشه های حرارتی از نرم افزار ArcMap نسخه 10/8 استفاده شد.

هر تیم رهگیری بطور متوسط 3/2 عضو داشته و متوسط اعضای تیم های حمایتی، مراقبت در منزل و نظارتی به ترتیب برابر با 3/2، 2/9 و 3/8 نفر به ازای هر تیم بود. همچنین تیم رهگیری به طور میانگین 136 نفر را به ازای هر تیم شناسایی و غربالگری کرده بودند. این مقدار برای تیم های نظارتی 519 بازدید به ازای هر تیم، برای تیم های مراقبت در منزل 75 مراقبت و برای تیم های حمایتی 52 خانوار به ازای هر تیم بود. در طول اجرای طرح، 3065/3 تست PCR و 3,596/7 تست سریع به ازای هر 100000 نفر جمعیت انجام شده است که 15/5 درصد آنها مثبت بود. متوسط رهگیری افراد در معرض تماس نزدیک 4/9 نفر به ازای هر بیمار با تست مثبت بود.

پاندمی کووید-19 تمام سیاست گذاری های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی را به چالش کشید و ضعف دولت ها را نمایان کرد. با توجه به آمار و شواهد، اقدامات انجام یافته در ایران در راستای مدیریت و کنترل کووید- 19 ، مفید و موثر بوده، اما ادامه این روند بستگی به ادامه سیاست ها و رعایت پروتکل ها از سوی دولت و مردم دارد.