اثر ژیبرلین و اسکوربیت اسید بر کاهش سمیت نیکل در گیاه سویا

در این پژوهش، آثار برهم کنش نیکل، ژیبرلین و اسکوربیک اسید در سویا (Glycine max L. cv. Union × Elf) مورد بررسی قرار گرفت. دانه رست های هفت روزه که در محیط هیدروپونیک رشد یافته بودند، در معرض غلظت های مختلف نیکل کلرید (0 و 0.5 میلی مولار) و ژیبرلین (0 و 0.05 میلی مولار) و اسکوربیک اسید (0 و 1 میلی مولار) قرار گرفتند. علایم سمیت نیکل مانند تشکیل لکه های قرمز – قهوه ای در سطح پهنک برگ در گیاهان تحت تیمار نیکل مشاهده شد. افزودن ژیبرلین و یا اسکوربیک اسید به محیط کشت، آثار سمی نیکل را کاهش داد. قابل توجه این که، هنگام کاربرد هم زمان ژیبرلین و اسکوربیک اسید، علایم سمیت Ni بروز نکرد. نیکل موجب کاهش وزن خشک ریشه و اندام های هوایی و همچنین کاهش کلروفیل در برگ ها شد. افزایش سطح مالون دی آلدهید (MDA) و تغییر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان مانند کاتالاز (CAT) و گایاکول پراکسیداز (GPX) در ریشه ها و برگ ها نشان دهنده بروز تنش اکسایشی در سویا بود، در حالی که گیاهان تحت تیمار نیکل که در معرض ژیبرلین یا اسکوربیک اسید و بویژه ژیبرلین و اسکوربیک اسید قرار گرفته بودند، رشد بهتری داشتند. بر هم کنش ژیبرلین و اسکوربیک اسید از کاهش کلروفیل و پراکسیداسیون لیپیدها جلوگیری نمود و فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز را افزایش داد. این نتایج نشان می دهد که بر هم کنش ژیبرلین و اسکوربیک اسید، آثار سمی نیکل را در دانه رست های سویا کاهش می دهد.