اثرات کایمریسم بر بیماری پیوند علیه میزبان، عود بیماری و بقا پس از پیوند مغز استخوان آلوژن در ایران

حضور هم زمان سلول های خون ساز گیرنده و دهنده در بدن شخص گیرنده پس از پیوند آلوژن مغز استخوان، کایمریسم مختلط (mixed chimerism) نامیده می شود. تحلیل کایمریسم روش بسیار ارزشمندی برای ارزیابی رژیم های آماده سازی مختلف، GVHD، رژیم های پیشگیرانه و سلول درمانی برای افزایش موفقیت پیوند است.مطالعه حاضر درکشور به منظور بررسی اثرات کایمریسم بر بیماری پیوند علیه میزبان، عود بیماری و بقا پس از پیوند مغز استخوان، انجام شد.
مطالعه انجام شده هم گروهی و آینده نگر بود. در این مطالعه ارتباط کایمریسم مختلط با بیماری پیوند علیه میزبان حاد، عود بیماری، بقا، و بقای بدون عود در 91 بیمار دریافت کننده پیوند از مغز استخوان (12نفر) یا از خون محیطی (79 نفر) بررسی شد. ارزیابی کایمریسم با استفاده از روش واکنش زنجیره ای پلیمر از توالی های تکراری کوتاه (STR-PCR) صورت گرفت. جمعیت مورد مطالعه شامل بیماران مبتلا به تالاسمی، AML، ALL، CML و سایر موارد و شامل 38 زن (8/41%) و 53 مرد (2/58%) با میانه سنی 21 سال (50-3) بودند. میانه زمان پیگیری13 ماه بود. تحلیل داده ها در نرم افزار آماری SPSS با آزمون t و کای دو (Chi-square) صورت گرفت.
در روز 30 بعد از پیوند، کایمریسم مختلط در 15 بیمار (5/16%)، کایمریسم کامل دهنده در 72 بیمار (79%) و فقدان کایمریسم در 4 بیمار (5/4%) مشاهده شد. میزان بروز GVHD حاد به طرز قابل توجهی در بیماران با کایمریسم مختلط پایین تر از بیماران با کایمریسم کامل بود (P=0.01) ولی تفاوت معنی داری در شدت GVHD حاد (درجه 1، 2 در مقابل 3، 4) بین دو گروه مشاهده نشد. میزان عود 6/17%، بقای کلی بیماران 9/88% و بقای بدون عود 2/80% بود که تفاوت معنی داری بین بیماران با کایمریسم مختلط و کایمریسم کامل مشاهده نشد.
پیش بینی نتیجه نهایی کایمریسم می تواند به انتخاب مداخلات درمانی مناسب و پیشگیری از عود یا رد پیوند در بیماران کمک کند.