بهره برداری بهینه از مخزن با استفاده از مدل برنامه ریزی خطی و کاربرد آن در سد وشمگیر

سدهای بزرگ و کوچک ساخته شده در ایران که اکنون در حال بهره برداری می باشند یا فاقد قانون بهره برداری اصولی و مناسب هستند و یا به دلیل تغییر در حجم تقاضا و حجم مخزن از زمان ساخت تاکنون، دستورات بهره برداری آنها تغییر کرده است. لذا برای استفاده صحیح و اصولی از جمله مخازن سدها، باید یک سیاست بهره برداری صحیح و اصولی تعیین شود. سد وشمگیر نیز پس از حدود 30 سال بهره برداری دچار کاهش حجم ذخیره شده و نیازهای پایین دست آن تغییر کرده است. لذا این تحقیق با هدف بررسی وضعیت فعلی بهره برداری و ارایه سیاست بهره برداری بهینه و مناسب برای مخزن سد صورت گرفته است. بر همین اساس با استفاده از الگوی برنامه ریزی خطی، مدل بهینه سازی بهره برداری از مخزن سد مورد نظر توسعه داده شد. با استفاده از داده های جریان ورودی و نیازها و تبخیر شبیه سازی سیستم مخزن انجام گرفت و منحنی های فرمان با قابلیت های اعتماد 50، 75، 85 و 95 درصد برای بهره برداری بهینه و مناسب از مخزن ارایه گردید. نتایج بدست آمده نشان می دهند که سیاست بهره برداری کنونی مخزن تنها در ماه های پرآب توانایی تامین نیازها را دارد، در صورتی که ماه های بحرانی مصرف، ماه های کم آب هستند. ضمن این که در این سیاست روی سیلاب های احتمالی مدیریتی اعمال نشده و سرریزهای شدیدی در تعدادی از ماه ها و سال های آماری دیده می شود. میزان ذخیره مخزن با استفاه از برنامه ریزی خطی در حدود 17 درصد بیشتر از روش بهره برداری کنونی مخزن برآورد گردید. میانگین تامین نیاز ماهانه با استفاده از روش های بهره برداری S و SQ به ترتیب در حدود 46.23 و 47.63 درصد، می باشد در صورتی که این مقدار در روش بهره برداری کنونی مخزن در حدود 38.7 درصد می باشد.