بررسی شیوع سوء رفتار و برخی عوامل مؤثر در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر یاسوج 1382

از جمله عواملی که سلامت زنان را در سنین فعال باروری و زندگی خود به مخاطره می اندازه سو رفتار است که این خود دستیابی به دیگر اهداف برنامه های بهداشت را تحت تاثیر قرار می دهد. این معضل در همه جوامع و به صورت جسمی، روانی، جنسی و... مشاهده می شود. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع سو رفتار و برخی عوامل موثر بر آن در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی – درمانی یاسوج صورت گرفت.
مطالعه به صورت توصیفی – تحلیلی به صورت مقطعی با نمونه گیری تصادفی در مدت شش ماه بر روی 517 نفر از زنان متاهل مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی در سال 1382 انجام شد. اطلاعات با استفاده از پرسش نامه (شامل؛ سه بخش مشخصات زمینه ای، تعیین انواع سو رفتار و عوامل موثر در بروز آن) و مصاحبه حضوری جمع آوری گردید و افراد به دو گروه با و بدون سو رفتار تقسیم شدند. سپس با نرم افزار SPSS و آزمون های آماری استنباطی، آنالیز واریانس و مجذور کای اطلاعات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
شیوع سو رفتار به میزان 78.4 درصد به دست آمد که شایع ترین فرم آن به ترتیب؛ کلامی (69.5 درصد)، عاطفی (54.2 درصد)، جسمی (36.4 درصد) و جنسی (22.2 درصد) مشاهده شد. شیوع سو رفتار جسمی در بارداری 8 درصد و شایع ترین فرد به غیر از همسر که زن را مورد سو رفتار جسمی قرار داده بود، مادرشوهر و خواهرشوهر (21 درصد) بودند. هم چنین ارتباط معنی داری بین تحصیلات زن و شوهر، سابقه بیماری عصبی در زن و شوهر، درآمد شوهر، اعتیاد همسر و... در افراد با و بدون سو رفتار دیده شد (P<0.05).
حصول شیوع بالای سو رفتار در این طرح و به خصوص نوع کلامی، از میزان شیوع سایر مطالعات بیشتر و همسویی نداشت که ممکن است به دلایل مختلفی از قبیل فرهنگ مرد سالاری، عدم توجه به حقوق زنان و... باشد. هم چنین نتایج بیانگر ارتباط معنی دار بین برخی عوامل از جمله؛ سطح تحصیلات، اعتیاد، سواد، بیماری عصبی و... با سو رفتار بود که دال بر تاثیر آن عوامل در بروز سو رفتار است. با توجه به نتایج حاصله و ضرورت توجه به ارتقا سلامت زنان، به نظر می رسد با افزایش آگاهی زنان متاهل، دختران و خانواده ها در خصوص عوامل موثر در بروز این معضل، بتوان گامی در جهت کاهش و تعدیل عوامل مذکور برداشت.