بررسی آلودگی ناشی از پسابهای حاوی فلزات سنگین واحدها و کارگاه های آبکاری استان اصفهان

بیش از ده ها واحد آبکاری در استان اصفهان وجود دارد که این واحدها یا به صورت مستقل -به شکل کارگاه های کوچک و خصوصی - و یا به عنوان بخشی از کارخانه های بزرگتر فعالیت دارند. به منظور بررسی آلودگی ناشی از این پسابها، 52 واحد آبکاری شناسایی و مورد مطالعه و بازدید قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، 23/44 درصد واحدهای آبکاری در مناطق شهری، 8/28 درصد در مناطق حاشیه شهری، 4/15 درصد در مناطق صنعتی و 5/11 درصد در شهرکهای صنعتی مستقر می باشند. بیش از نیمی از واحدهای مورد بررسی (8/55 درصد) با مناطق مسکونی مجاورت داشت. واحدهای آبکاری مورد مطالعه عمدتا از نوع آبکاری نیکل و کروم است. از نظر چگونگی تخیله فاضلاب، 3/78 درصد کارگاه های آبکاری فاضلاب صنعتی خود را در چاه های جذبی، 9/10 درصد در آبهای سطحی، 5/6 درصد- پس از جمع آوری در مخازن- در مناطق بیابانی و 3/4 درصد در شبکه فاضلاب شهری تخلیه می نمایند. در برخی از واحدهای آبکاری وجود چند چاه جذبی غیرقابل استفاده به دلیل مملو شدن از لجن رسوبات فلزی مشاهده گردید. میزان پساب حاصل از فرآیند آبکاری در واحدهای مورد مطالعه از 5/0 تا 5 مترمکعب در روز بر حسب نوع فرآیند آبکاری و قطعات آبکاری شده، متغیر است. میانگین پساب تولیدی این واحدها 3/1 مترمکعب در روز است. غلظت یون های فلز روی موجود در پساب در محدوده 086/0 تا 89/4 میلی گرم در لیتر و غلظت یون های نیکل در محدوده 84/3 تا 92/46 میلی گرم در لیتر می باشد. میانگین غلظت فلزات سمی روی، نیکل، کروم و مس موجود در این پسابها به ترتیب 2/2±85/3، 3/7±43/24، 2/15±51/14، 10±22/14 میلی گرم در لیتر بدست آمد. غلظت سیانور موجود در پساب 012/0 میلی گرم در لیتر می باشد. در این مقاله راهکارهای کاهش حجم پساب و آلاینده های آن و نیز چگونگی تصفیه فاضلاب واحدهای آبکاری برای حذف سیانور، روی، کروم، نیکل و مس ارائه شده است.