اثر جیوه بر فعالیت غده تیروئید و کلسترول خون در رت

جیوه فلزی سمی است که به طور وسیع در صنعت، کشاورزی و پزشکی مصرف می شود. این عنصر و املاح آن از طریق مواد خوراکی، راه های تنفسی و پوست سلول‎ها را آلوده می کند.
مطالعه به منظور تعیین اثر املاح جیوه بر ترشح هورمون های تیروییدی در رت انجام شد.
در این مطالعه تجربی 5 رت به ازای هر آزمایش انتخاب شدند و پس از تزریق داخل صفاقی کلرید جیوه به میزان 3 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن به مدت 10 روز و یک میلی‎گرم بر کیلوگرم وزن بدن به مدت 45 و 60 روز، متغیرهای T3، T4، TSH، T3 uptake و کلسترول در گروه بیوشیمی دانشکده داروسازی اصفهان اندازه گیری شدند و میانگین مقادیر حاصل در دو گروه آزمون و شاهد با آزمون تی مورد مقایسه قرار گرفت.
تزریق 3 میلی گرم کلرید جیوه در10 روز به ترتیب T3، T4 و TSH و کلسترول را 29، 18، 30 و 8/4 درصد کاهش وT3 uptake را 5/23 درصد نسبت به گروه شاهد افزایش داد. تزریق روزانه یک میلی گرم کلرید جیوه به مدت 45 و 60 روز T3 را 30 و 51 درصد، T4 را 16 و 2/28 درصد و TSH را 40 و 44 درصد کاهش و T3 uptake را 24 و 22 و کلسترول را 8 و 11 درصد افزایش داد.
به نظر می رسد جیوه از طریق تاثیر بر هیپوتالاموس یا هیپوفیز، هیپوتیروئیدی ثانویه ایجاد کرده و باعث کاهش T3، T4، TSH و افزایش کلسترول شده است. در ضمن با تاثیر بر کبد موجب کاهش ساخت پروتئین شده که در این مورد افزایش T3 uptake را به همراه داشته است.