مالیات در حکومت اسلامی

نیازهای مالی حکومت اسلامی علاوه بر راه های شرعی تامین آن مانند: خمس،زکات و انفال می تواند از طریق وضع مالیات نیز تدارک یابد، زیرا ولی امر درحکومت اسلامی از جانب خداوند بر اموال مردم ولایت دارد و می تواند بر خلاف میل آنان در اموالشان برای حفظ مصالح دین و مردم تصرف کند. برخی روایات نیزگویای این است که امیرالمؤمنین(ع) در دوران حکومت خود مالیات برای اسب های عربی و غیر عربی ژ وضع کرد. از سوی دیگر، روایات مذمت عشر(یک دهم) گیرندگان - که ماموران حکومت های جور در گرفتن مالیات بودند - تنهاگویای حرمت این عمل از طرف حکومت های نامشروع قبل از اسلام و بعد از آن است و به هیچ وجه گرفتن مالیات را به طور مطلق تقبیح نمی کند.
همچنان که خداوند مسئولیت های مالی متعددی را بر عهده ولی امر امت قرارداده، اموال گوناگونی را هم در اختیارش نهاده است. این اموال یا تحت ملکیت اوست، مانند خمس و انفال و یا مالک آنها عموم مردم می باشند، مانند زمین های مفتوح عنوه و خراج آنها و نیز جزیه اهل ذمه و گنج هایی که صاحبانشان آنها را دراختیار او قرار می دهند. هر دو قسم این اموال در اختیار ولی امر است تا آنها راصرف مصالح امت کند.
با توجه به این نکته، آیا در شریعت اسلام، ولی امر می تواند در موارد خاصی بر همه امت یا بعضی از آنها مالیات وضع کند و امت نیز موظف به پرداخت آنها باشد؟
با عنایت به انواع مالیات های مرسوم دراین دوران، می توان گفت: یا علت جعل مالیات، نقصان اموال پیش گفته در رفع نیازها و مشکلاتی است که ولی امر در صددرفع آنها است و یا علت های دیگری دارد.