اثرات آلودگی خاک به کادمیوم بر توان گره زایی و تثبیت نیتروژن سویه های بومی سینوریزوبیوم ملیلوتی (Sinorhizobium meliloti)

فلزات سنگین به دلیل آثار بازدارنده ای که بر رشد و فعالیت باکتری های ریزوبیوم و گیاهان میزبان آنها دارند، گره بندی و تثبیت نیتروژن سیستم های همزیستی را تحت تاثیر قرار می دهند. این تحقیق با هدف ارزیابی تاثیر تحمل سویه های ریزوبیوم به کادمیوم در کاهش آثار سوء این فلز بر همزیستی سینوریزوبیوم ملیلوتی یونجه انجام شده است. بدین منظور، آزمایشات گلخانه ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی برنامه ریزی شد. تیمارهای این آزمون شامل 5 سطح کادمیوم (0، 2، 5، 10 و 20 میلی گرم در کیلوگرم خاک) و شش تیمار مایه زنی با سویه های مختلف ریزوبیومی (حساس، نسبتا متحمل و متحمل به کادمیوم) همراه با یک تیمار شاهد تلقیح نشده با باکتری بودند. در سطوح مختلف کادمیوم، آثار تلقیح گیاه یونجه با سویه های انتخابی بر تعداد گره های ریشه ای و مقدار کل نیتروژن اندام هوایی مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که آلودگی خاک به کادمیوم حتی در سطح 2 میلی گرم بر کیلوگرم تاثیر قابل توجهی بر شاخص های همزیستی باکتری های سینوریزوبیوم ملیلوتی داشت و میزان این تاثیر بسته به میزان تحمل به کادمیوم سویه های مختلف، متفاوت بود. تاثیر کاهنده غلظت کادمیوم بر تعداد گره های ریشه ای و غلظت نیتروژن اندام هوایی گیاهان تلقیح شده با سویه های حساس به کادمیوم در مقایسه با سویه های مقاوم به ترتیب به حدود 41 و 29 درصد رسید. در این آزمون سویه R95m از نظر توان گره زایی و جذب نیتروژن در سطوح مختلف کادمیوم به عنوان برترین سویه شناخته شد.