دائره تردید

چکیده: در این مقاله به مهم ترین و معروف ترین نظریات در مورد تردید پیرامون ارتباط معرفتی انسان با واقعیات توجه شده و در خلال آن تلاش شده است دیدگاه فیلسوفان مسلمان با اندیشمندان غربی به نحوی بررسی شود که خواننده بتواند تفاوتهای میان آراء و دیدگاه ها را دریابد. در این مقاله نشان داده شده که مهم ترین و معروف ترین چالش فلسفه و شکاکیت به همه جریانهایی که عنوان شکاکیت بر آنها اطلاق شده است (شکاکیت باستانی و شکاکیت نوین مشتمل بر شکاکیت مدرن و معاصر) مربوط نمی شود؛ چرا که برخی از این جریانات بیشتر از آنکه منکر واقع و معرفت نسبت به آن باشند، اهداف و اغراض اخلاقی و رفتاری را پیگیری کرده اند. نیز نشان داده شده که مهم ترین ویژگی فلسفه حکیمان مسلمان مباحث وجودشناختی ایشان و تاثیر فراوان آن در مباحث معرفت و تحلیل آن است. این مبانی نظریه احساس حقیقت را در اندیشه اسلامی چنان پرقوت ساخته است که جزو پیش فرضهای مسلم در ورود به هر بحث فلسفی و غیرفلسفی است. در میان اندیشه های غربی نیز پاسخهایی که به شکاکیت داده شده و مبتنی بر همین دیدگاه است، موفق تر از سایر پاسخها به نظر می رسد.