بررسی مقایسه ای سطوح هورمونهای جنسی در تاسماهی ایرانی (Acipenser persicus) همزمان با آغاز مهاجرت پاییزه

هدف از این بررسی، مقایسه سطوح دو هورمون استروئیدی اصلی گنادها، 17- بتا استرادیول ((E2 و تستوسترون (T) در جنسهای نر و ماده تاسماهی ایرانی Acipenser persicus و در زمان مهاجرت پاییزه به رودخانه های محل تخمریزی و همچنین ارتباط بین مرحله رسیدگی جنسی و مقادیر این هورمونها در ماهیان مذکور بود. نتایج حاصل نشان داد که سطوح T و E2 در ماهیان ماده با درجه رسیدگی جنسی بالاتر تخمدان مرحله 4 به میزان قابل ملاحظه ای ((P=0. 00 بالاتر از ماهیان با گناد نارس، تخمدان در مراحل 2 و 3 است (بترتیب 6. 69±11. 81 نانوگرم در میلی لیتر و1. 15 ±7 نانوگرم در میلی لیتر در مقایسه با 0. 16±0. 2 نانوگرم در میلی لیتر و 0. 29±0. 74 نانوگرم در میلی لیتر). اندازه گیری دو هورمون فوق در ماهیان نر با درجات مختلف رسیدگی گناد نشان دهند آنست که تنها سطوح تستوسترون در ماهیان رسیده و نارس دارای تفاوت معنی دار آماری است 0. 36)±0. 5 نانوگرم در میلی لیتر در مقایسه با 9. 69±14. 31 نانوگرم در میلی لیتر بترتیب در نرهای رسیده و نارس) (P=0. 04). اختلاف بین مقادیر دو هورمون مورد بررسی در ماهیان نر و ماده با گنادهای رسیده تر نیز قابل توجه و معنی دار بود. T و E2 در ماده ها بترتیب 6. 69±11. 81 نانوگرم در میلی لیتر و 1. 15±7 نانوگرم در میلی لیتر و در نرها 0. 36±0. 5 نانوگرم در میلی لیتر و 0. 44±0. 7 نانوگرم در میلی لیتر مشاهده شد. در حالیکه در ماهیان نارس از هر دو جنس، تنها T در نرها در حد قابل ملاحظه ای دارای مقادیر بالاتر بود (9. 69±14. 31 نانوگرم در میلی لیتر در مقایسه با 0. 16±0. 2 نانوگرم در میلی لیتر). صرف نظر از درجه رسیدگی جنسی، مقایسه سطوح دو هورمون مورد بررسی در ماهیان نر و ماده نشان داد که مقادیر E2 در دو جنس دارای تفاوت معنی دار است (1. 83±4. 78 نانوگرم در میلی لیتر در ماده ها و 0. 12±0. 7 نانوگرم در میلی لیتر در نرها) (P=0. 00) نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری حاکی از آن بود که بین سن ماهیان مورد مطالعه و سطوح هورمونهای استروئیدی در پلاسمای آنها در سطح اطمینان 90 درصد همبستگی مثبتی وجود نداشت.