بررسی آلودگی (Haemoproteus colombae) در کبوتران شهرستان های مشهد و شیروان،

در این مطالعه به منظور تعیین میزان آلودگی هموپروتئوس طی مدت دو سال (زمستان 1381 تا تابستان 1383) تعداد 82 قطعه کبوتر (39 قطعه از مشهد، 34 قطعه از شیروان و 9 قطعه از باغ وحش مشهد) نمونه برداری شدند.
پس از تهیه گسترش خونی از ورید بال، رنگ آمیزی به روش گیمسا انجام گردید. گسترش های رنگ آمیزی شده با عدسی روغنی با بزرگنمایی (1000×) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان دهنده آلودگی 33% از کبوتران مشهد، 32% کبوتران شیروان و 88% از کبوتران باغ وحش مشهد به هموپروتئوس بود. مورفولوژی هموپروتئوس مشاهده شده براساس کلید تشخیصی با عدسی میکرومتری مورد مطالعه قرار گرفت و گونه آن، Haemoproteus columbae تعیین شد. اندازه ماکروگامتوسیت ها و میکروگامتوسیت های مشاهده شده به ترتیب 15-13×4-3 میکرون 14-12×4-3 میکرون بودند. دامنه میکرون پارازیتمی 1.9-0.05 درصد تعیین گردید. همچنین فراوانی فصلی آلودگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که از لحاظ آماری معنی دار نبود. کبوتر یکی از پرندگان اهلی است که از دیرباز با انسان قرابت داشته و در زمان های دور به عنوان قاصد و امروزه به عنوان پرنده ای زینتی مطرح است که گاهی نقش تغذیه ای و یا سرگرمی و ورزشی نیز می یابد. علاوه بر این کبوتر در زمینه انتقال بیماری ها به طیور صنعتی و حتی بیماری های مشترک انسان و دام حایز اهمیت می باشد. با این وجود تحقیقات انجام گرفته در خصوص بیماری های انگلی این پرنده بسیار ناچیز بوده است.