بررسی فراوانی بیماری سلیاک و شاخص های آندوسکوپیک آن در آندوسکوپی فوقانی بیماران مبتلا به دیس پپسی بدون زخم در بیمارستان لقمان حکیم طی سال های 1384-1381

سی تا 40 درصد بیماران مبتلا به بیماری سیلیاک علایم دیس پپسی دارند. شیوع این بیماری در بیماران مبتلا به دیس پپسی بالاتر از جمعیت عمومی است. این تحقیق به منظور تعیین فراوانی بیماری سیلیاک در بیماران مبتلا به دیس پپسی بدون زخم مراجعه کننده به بیمارستان لقمان حکیم طی سال های 1381 تا 1384 انجام گرفت.
در این مطالعه توصیفی 400 بیمار مبتلا به دیس پپسی که به درمانگاه گوارش بیمارستان لقمان حکیم تهران در طی سال های 1381-1384 مراجعه کرده بودند با توجه به اندیکاسیون انجام آندوسکوپی مورد بررسی قرار گرفتند. بعد از شرح حال و معاینه فیزیکی پرسشنامه مشخصات فردی بیماران و علایم گوارشی تکمیل گردید. CBC چک شد و از بیمارانی که در CBC آنمی داشتند آهن سرم، ترانسفرین سرم و فریتین چک شد. بیمارانی که آنمی فقر آهن یا اسهال مزمن داشتند از مطالعه حذف شدند، سپس آندوسکوپی فوقانی انجام شد. بیمارانی که در آندوسکوپی زخم یا سرطان داشتند از مطالعه حذف شدند. در حین آندوسکوپی از قسمت دوم دئودونوم به وجود یا عدم وجود ضایعات ماکروسکوپی مثل کنگره دار شدن چین ها، موزاییک شدن مخاط، ندولاریتی مخاط و فقدان چین های مخاطی دقت شد و در تمام بیماران از انتهای قسمت دوم دئودونوم، 4 نمونه بیوپسی گرفته شد و جهت بررسی هیستوپاتولوژیک به بخش آسیب شناسی فرستاده شد و نمونه ها بر اساس معیار مارش (MARSH) بررسی شدند. در بیمارانی که ماکروسکوپی غیرطبیعی داشتند یا در میکروسکوپی یافته غیرطبیعی به نفع بیماری سیلیاک داشتند آزمون های سرولوژیک سیلیاک انجام شد.
چهارصد بیمار 206) مرد و 194 زن(با میانگین سنی 39 سال)محدوده 14 تا 80 سال(مورد بررسی قرار گرفتند. ماکروسکوپی قسمت دوم دئودونوم در 12.7 درصد بیماران غیر طبیعی بود. ندولاریتی در 5.5 درصد، نمای موزاییکی در 1 درصد، کنگره دار شدن چین های مخاط در 4.2 درصد و فقدان چین ها در 2 درصد بود. نتایج بیوپسی در این بیماران با بیماری سیلیاک مطابقت نداشت. در بررسی هیستولوژیک در یک بیمار افزایش طول کریپت، صاف شدن مخاط و آتروفی کامل پرز دیده شد. در 98 درصد بیماران لنفوسیت و پلاسماسل در مخاط به طور جزیی افزایش داشتند.
شیوع بیماری سیلیاک در بیماران مبتلا به دیس پپسی بدون زخم زیاد نیست و شاخص های آندوسکوپیک دئودونوم برای تشخیص این بیماری سیلیاک ارزشمند نیستند.