بررسی اپیدمیولوژیک ضرب و جرح و آسیب های ناشی از آن در مراجعین سال 1381 مرکز پزشکی قانونی همدان

سوانح و حوادث از جمله شایعترین علل مرگ و میر و معلولیت در جهان به شمار می روند و لازم است از جهات مختلف به موضوع سوانح و حوادث پرداخته شود. وجود تنش های مختلف از جمله تصادفات، منازعات، حوادث شغلی می تواند بر جنبه های گوناگون از جمله مسایل اقتصادی، اجتماعی، آسایش و امنیت، رفاه عمومی و معلولیت ها تاثیر گذار باشد. از آنجا که اکثر حوادث در سنین جوانی اتفاق می افتد و قشر وسیعی از جامعه کنونی ما را جوانان تشکیل می دهند بررسی عوامل تاثیر گذار می تواند در ارایه راهکارهای اصولی در جهت کاهش حوادث موثر باشد.
در این مطالعه تعداد 9828 نفر مراجعه کننده سرپایی که به علل مختلف دچار تروما شده بودند و به مرکز پزشکی قانونی همدان مراجعه کرده بودند مورد بررسی قرار گرفتند. مصدومین مراجعه کننده که از طرف یک مرجع قضایی و یا انتظامی معرفی شده بودند توسط پزشکان آن مرکز مورد معاینه قرار گرفته و ضایعات موجود در پرسشنامه های مخصوص جمع آوری گردید. سپس در صورت صلاحدید پزشک معاینه کننده و بر حسب ضایعات موجود، کسانی که نیاز به معاینه مجدد داشتند در فواصل زمانی معین مورد معاینه قرار می گرفتند و این روند تا بهبود کامل ضایعات و یا بروز نقص عضو و حتی مرگ ادامه می یافت.
به طور کلی %76 از مراجعین را مردان و %24 را زنان تشکیل می دادند. بیشترین سنین مراجعه با تعداد 3218 نفر، مابین 29-20 سال بود. بیشترین علت مراجعه (%74.6) درگیری و منازعات بود و از نظر علت و انگیزه ایجاد ضرب و جرح در اکثر موارد (%43.5) بدون علت بود. بیشترین وسایل مورد استفاده اجسام سفت و سخت بودند (%91.2). در %43.5 موارد بیشترین زمان بروز ضرب و جرح در ساعات مابین 18-12 بود. بیشترین تعداد مراجعه کنندگان (%32.3) در فصل تابستان و به خصوص در مرداد ماه (%11.4) بودند. بیشترین ضایعه ایجاد شده در سطح بدن کبودی بود (%46.5). در %99.4 موارد بهبودی کامل حاصل شده و تنها %0.6 بر اثر شدت جراحات و عوارض حاصله فوت کرده بودند.
نتایج حاصل نشان از افزایش منازعات و تصادفات رانندگی در سطح جامعه است که می تواند بالقوه سبب استهلاک شدید نیروی انسانی و اتلاف بسیار زیاد زمان مفید کاری شود؛ از طرفی می تواند منجر به بروز موارد نقص عضو و از کارافتادگی شود. پر واضح است که می توان با ارایه راهکارهای مناسب و فرهنگ سازی در همه زمینه ها از بروز حوادث و تنش ها تا حد ممکن کاست.