ضمیر مشترک یا ضمیر شخصی و ضمیر تاکیدی

در این گفتار، ابتدا به مطالبی که تاکنون درباره این ضمیر در دستورهای زبان فارسی نوشته شده است اشاره می کنیم سپس به بررسی آن می پردازیم.
در دستور زبان فارسی معروف به پنج استاد چنین آمده است:ضمیر مشترک آن است که با یک صیغه در میان متکلم و مخاطب و غایب مشترک باشد و همیشه مفرد استعمال شود... کلمات خویش و خویشتن هم ضمیر مشترک و از لفظ خود آمده است... گاهی، برای تاکید، ضمیر شخصی متصل به ضمیر مشترک خود الحاق نمایند.
(قریب و دیگران 1320، ج 1، ص 95-97)در این دستور، پس از مطالب، نقش های ضمیر مشترک بر شمرده شده، از جمله برای نقش فاعلی این مثال آمده است:چو تو خود کنی اختر خویش را بد مدار از فلک چشم نیک اختری را...