مطالعه هیستوشیمی تغییرات بافتی کبد در دیابت القا شده با استرپتوزوتوسین در موش صحرایی

دیابت ملیتوس بیمای متابولیک شایعی است که به علت نارسایی در ترشح انسولین و یا نقص در مجموعه عواملی که در عملکرد آن دخیل هستند، به وجود می آید. هیپرگلیسمی و هیپرلیپیدمی دیابت می توانند اختلالات ساختمانی و فیزیولوژیک زیادی را در دستگاه های بدن ایجاد کنند. مطالعه حاضر با هدف شناسایی تغییرات هیستوشیمی کبدی در دیابت القاشده با استرپتوزوتوسین در یک مدل تجربی (موش صحرایی) انجام شد.
روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، 60 سر موش صحرایی بالغ نر از نژاد Sprague Dawley با وزن 250 ± 20 گرم انتخاب شدند و به دوگروه شاهد (15 سر) و آزمایش (45 سر) تقسیم شدند. هر کدام از گروه ها به سه زیر گروه 2، 8، و 16 هفته ای تقسیم شدند. موش ها از نظر درجه حرارت، میزان رطوبت، دوره تاریکی و روشنایی و دسترسی آزاد به آب و مواد غذایی در شرایط استاندارد قرار گرفتند. موش های گروه آزمایش با تزریق داخل صفاقی 60mg/kg استرپتوزوتوسین دیابتی شدند. موش های گروه شاهد همان حجم نرمال سالین دریافت کردند؛ سپس در موعد مقرر از کبد هر دو گروه، نمونه برداری شد و مطابق روش های معمول بافت شناسی پاساژ و بلوک های پارافینی تهیه و برشگیری انجام شد. برشهای فوق با رنگ آمیزی های هماتوکسیلن و ائوزین، پاس، آلسین بلو با pH=2.5 و لکتین PNA مورد مطالعه قرار گرفتند. لکتین به میزان 10 میکروگرم به ازای هر میلی لیتر در بافر فسفات با pH=6.6 رقیق شد.
نتایج این مطالعه وجود دی ساکارید گالاکتوز/ ان استیل گالاکتوز آمین را به میزان بسیار کم در گروه آزمایش (دیابتی) در پوشش مجاری صفرایی و به فرم ساب اندوتلیال در ورید مرکز لبولی نشان داد. در رنگ آمیزی پاس، حضور دانه های گلیکوژن در گروه های شاهد و آزمایش در هپاتوسیت های کبدی دیده شد. میزان گلیکوژن در هپاتوسیت های ردیف های محیطی لبول های کبدی بیشتر از سلول های ردیفهای مرکزی بخصوص در گروه 16 هفته ای بود؛ در گروه های دیابتی درجاتی از احتقان کبدی مشاهده شد.
به نظر می رسد تغییرات کبدی در دیابت وابسته به زمان بوده و این تغییرات در عناصر عروقی و مجاری صفراوی و هپاتوسیت های کبدی دیده می شود. مطالعات بیشتر نقش این تغییرات ساختمانی را در پاتوژنز دیابت نشان خواهد داد.