بررسی اقتصادی ضایعات کلزا در مرحله برداشت در استان فارس

کلزا با شرایط آب و هوایی بسیاری از نقاط ایران سازگار است و به همین دلیل زراعت آن جهت تامین روغن خوراکی مورد نیاز کشور در حال توسعه است. در سال 1379 در یک آزمایش مزرعه ای روش برداشت دو مرحله ای کلزا، در چهار دامنه رطوبتی با روش برداشت مستقیم آن، از نظر متغیرهایی نظیر، مقدار عملکرد، میزان ریزش در هنگام برداشت، درصد شکستگی، نارسی و ناخالصی دانه و ظرفیت مزرعه ای در شهرستان مرودشت استان فارس مقایسه گردید. در این مطالعه از دو روش استفاده شد. در روش اول ابتدا محصول کلزا در چهار دامه رطوبتی دانه شامل 30 تا 35، 25 تا 30، 20 تا 25 و 15 تا 20 درصد با دست برداشت و سپس جهت کاهش رطوبت دانه به حدود 10 تا 12 درصد به مدت چند روز به صورت نواری در مزرعه نگه داشته شد و در مرحله بعد، نوارهای کلزا با استفاده از کمباین جمع آوری و خرمنکوبی شد. در برداشت مستقیم، در رطوبت دانه حدود 10 تا 12 درصد، محصول با استفاده از کمباین بطور مستقیم برداشت شد. آزمایش در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام و نتایج با استفاده از روش آنالیز واریانس تحلیل گردیده و میانگین تیمارها با آزمون دانکن با یکدیگر مقایسه شد. نتایج حاکی از آن است که از نظر عملکرد محصول بین تیمارهای مختلف، اختلاف معنی داری وجود ندارد. از نظر هزینه برداشت هیچ یک از تیمارهای مورد ارزیابی قابل رقابت با تیمار برداشت مستقیم نمی باشند. با توجه به نتایج، اگر در برداشت دو مرحله ای با رطوبت 15 تا 20 درصد دانه، خارج کردن محصول منجر به افزایش بیش از 25.8 درصد در عملکرد شود، می توان روش دو مرحله ای شامل بریدن و خارج نمودن محصول را توصیه نمود.