بررسی کارایی ارزیابی مراتع با روش سلامت مرتع (مطالعه موردی: مراتع استپی رودشور ساوه)

مراتع، اراضی با پوشش گیاهی خودرو دارای پتانسیل طبیعی بوده و به عنوان یک اکوسیستم طبیعی مدیریت می شوند. در پی بهره برداری های بی رویه دچار تغییر شده بطوریکه از آستانه سلامت مرتع عبور می نمایند. با تعیین ویژگی های سلامت مرتع می توان درباره تاثیر فعالیت های مدیریتی و شناسایی مناطقی که بصورت بالقوه در خطر تخریب و تنزل قرار دارند، اقدام نمود. به منظور بررسی کارایی طبقات توصیفی شاخص ها و ویژگی های سلامت مرتع در منطقه رودشور سه رویشگاه شامل قرق بلند مدت، قرق میان مدت و چرای شدید انتخاب گردید. نتایج نشان داد که این روش در رویشگاه ها با شرایط اکولوژیکی یکسان و شیوه های مدیریتی مختلف، ارزیابی های متفاوتی ارایه داده است. این نتایج بیانگر آن است که طبقات توصیفی شاخص ها و ویژگی ها در این مدل کارایی و توانایی لازم را در نشان دادن تفاوت های موجود در منطقه مورد مطالعه دارند. در منطقه چرای شدید خصوصیات خاک در فواصل بین تاج پوشش گیاهان تخریب و گیاهان چند ساله منطقه مرجع حذف شدند بطوریکه هر سه ویژگی اکوسیستم مرتع در مقایسه با منطقه مرجع (قرق میان مدت) از لحاظ سلامتی در پایین تر از مرز آستانه در طبقه حاد قرار گرفتند. در قرق بلند مدت هر سه ویژگی اکوسیستم مرتع در مقایسه با منطقه مرجع (قرق میان مدت) از لحاظ سلامتی در مرز آستانه (طبقه متعادل) قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد تغییر ترکیب گیاهی، چیرگی گیاهان مهاجم، افزایش خاک لخت، وجود فرسایش بادی و کاهش مقاومت سطح خاک از مهمترین عوامل کاهش سلامت مرتع در این منطقه هستند.