چگونه می توان ارزش تولیدات و خدمات اکولوژیکی منابع جنگلی خزری را تقویم کرد؟

فقدان آگاهی علمی از ابعاد کمی و کیفی ارزش اقتصادی تولیدات و خدمات اکوسیستمی حاصل از جنگل ها، در راستای رشته ای از عوامل گوناگون تخریب، تغییرکاربری اراضی جنگلی را به سود فعالیت های دیگر توجیه پذیر ساخته است. عدم برخورداری از چنین آگاهی هایی موجب شده که در ایران، نظیر بسیاری دیگر از کشورهای درحال توسعه، فرایند تصمیم گیری های سیاسی و اقتصادی درمورد استفاده های کنونی و موجودیت آتی منابع جنگلی با ابهامات زیادی مواجه شود و تلاش برای دستیابی به انتخاب های صحیح و تخصیص بهینه منابع طبیعی تحت اختیار، دربند مشکلات مربوط به مخاطرات و عدم قطعی بودن های ارزیابی باقی بماند. سستی مبانی نظری و نادیده انگاشتن ملاحظات عملی در گزینش رویکردهای روش شناختی برای انجام مطالعات ارزشگذاری اقتصادی می تواند به نتایجی بینجامد که بقایای عرصه های جنگلی را بسرعت در میانه دو تیغه افراط و تفریط گرایانه مضمحل سازد. برآوردهای اریب داری که ارزش جنگلها را کمتر و یا بیشتر از حد، نزدیک به واقعیت نشان دهند، یا استهلاک سرمایه های طبیعی سرپا را درپی خواهند داشت و یا آزمندی کاربری های رقیب برای اراضی جنگلی را مشروع جلوه گر خواهند ساخت. به هرحال، باید یادآوری کرد که تحقق پایداری از تلفیق دو مقوله حفاظت و استفاده عقلائی از منابع طبیعی چون جنگل به هیچ وجه پدیده ای غیراقتصادی قلمداد نمی شود و سازماندهی اقدامات برای نیل به تقریب دو نظام اقتصادی و اکوسیستمی به شکل تلاش بی وقفه برای تضارب اندیشه های موجود، از چندی پیش آغاز شده است. در این مقاله سعی شده با تکیه بر اهم بنیادهای نظری و ملاحظات عملی مربوط به روش شناسی مطالعات ارزشگذاری اقتصادی، رئوس یافته های تحقیقی بر سر ارزشگذاری برخی از عرصه های جنگلی شمال انعکاس یابند و تنگناها و استدلال های مورد نیاز دراین باره، به تصویر کشیده شوند.