بررسی غلظت فلزات سنگین در رسوبات سطحی سواحل دریای خزر در ایران

در این مقاله، به بررسی غلظت فلزات سنگین نظیر آلومینیم، کادمیوم، مس، سرب، نیکل و روی ناشی از فعالیتهای صنعتی و اقتصادی در رسوبات ساحلی در طول سواحل ایرانی دریای خزر پرداخته شده است. بدین منظور تعداد چهارده ایستگاه نمونه برداری با فواصل تقریبی 45 تا 55 کیلومتر از یکدیگر در طول سواحل انتخاب و نمونه برداری از رسوبات ساحلی در تابستان سال 1384 صورت گرفته است. نمونه ها پس از انتقال به آزمایشگاه خشک و دانهبندی گردیده و از هر نمونه دانه هایی با ابعاد 355/0، 212/0 و 075/0 میلیمتر به اضافه یک نمونه کلی از هر ایستگاه (جمعا 56 نمونه) جهت بررسی میزان فلزات سنگین در آنان انتخاب گردیدند. آمادهسازی نمونه ها با استفاده از روش استخراج با اسید استیک سرد و تجزیه و تحلیل آنها توسط دستگاه آی سی پی انجام گردید. غلظت فلزات سنگین در رسوبات ساحلی ایستگاه های نمونه برداری یکنواخت نبود و اختلافات زیادی در میانگین غلظت آنها در ایستگاه های مختلف نمونه برداری مشاهده شد. رسم نمودار باکس و ویسکر نیز وجود اختلاف در غلظت آلودگی را در سطح ایستگاه های مختلف نمونه برداری نشان میدهد. به کارگیری راهحلهای آماری تحلیل ممیزی نشان میدهد که هر شش فلز سنگین مورد مطالعه دارای غلظتهای آماری بالا و منحصر به فردی در محل ایستگاه های مختلف نمونه برداری در طول ساحل میباشند. وجود غلظتهای بالای فلزات سنگین در رسوبات ساحلی دریای خزر ناشی از تخلیه میزان قابل توجهی از آلاینده های انسانی در محل و یا در نزدیکی ایستگاه های نمونه برداری به دریا میباشد.