بررسی تغییرات سیمای طبیعی و کاربری اراضی سواحل جنوبی دریای خزر با استفاده از عکس های هوایی و GIS

سواحل دریاها یکی از اشکال اکوسیستم های طبیعی محسوب می شوند. این عرصه های منابع طبیعی نقش ارزنده ای در پویایی و زندگی انسان ها دارند. تغییر و تحول طبیعی برای رسیدن به مرز تعادل ازخصوصیات بارز این اکوسیستم ها می باشد. روند نوسانات دریا و تاثیر آن بر سواحل از جمله عوامل تغییر و تحول در سیمای سواحل محسوب می شود. علاوه بر تغییر و تحول طبیعی، انسان ها نیز به شدت این عرصه ها را مورد تعرض و تجاوز قرار می دهند. در سال های اخیر روند پیشروی دریا تغییر و تحول زیادی در سیمای طبیعی سواحل ایجاد نموده است. بنابراین تغییر و تحولات اراضی ساحلی را می توان به دو شکل عمده طبیعی و انسانی تقسیم بندی نمود. به منظور بررسی میزان تغییرات طبیعی و کاربری اراضی سواحل جنوبی دریای خزر از طریق هر یک از عوامل فوق، تحقیقی به طول حدود یازده کیلومتر و در مساحتی حدود 320 هکتار در سواحل شهرستان نور انجام یافت. بررسی زمانی تغییرات در یک دوره سیزده ساله)13731360) با استفاده از عکس های هوایی و در محیط GIS انجام گرفت. نتایج بررسی نشان می دهد که تغییر و تحول در این دوره زمانی بسیار شدید بوده است. میزان اراضی جنگلی و پوشش های طبیعی از 5/13 هکتار به حدود 4/4 هکتار کاهش یافت. در این دوره حدود 5/84 هکتار از سواحل و کاربری های موجود به زیر آب رفته است. همچنین حدود 107 هکتار از اراضی ساحلی تغییر وضعیت داده و حدود 35 هکتار به میزان ساخت و سازهای انسانی افزوده شده است. نتایج نشان می دهد که میزان تغییر و تحول انسانی در مقایسه با تغییر و تحول طبیعی (پیشروی دریا) بسیار شدیدتر بوده و نیاز به ساماندهی سواحل برای حفظ و جلوگیری از خسارات اقتصادی و زیست محیطی را ایجاب می نماید.