بیولوژی ملخ بادمجانی و تعیین بهترین نحوه کنترل آن در مراتع استان چهار محال و بختیاری

یکی از آفات مهم محصولات کشاورزی، مرتعی و جنگلی ملخ ها هستند. گونه های مختلفی از ملخ های بومی در استان چهارمحال و بختیاری روی گیاهان مرتعی و محصولات کشاورزی فعال می باشند. مهمترین گونه ای که در سالهای اخیر افزایش جمعیت داشته Bradyporus latipes معروف به ملخ بادمجانی یا ملخ شکم بادمجانی است. بیولوژی این ملخ در استان طی سالهای 1381-1379 در مهمترین کانونهای فعالیت آفت، شامل منطقه دوتو شهرکرد و مراتع اطراف شهر بن و در آزمایشگاه با پرورش حشره بررسی شد. همزمان با بررسی های صحرایی، آزمایش مقایسه ای با استفاده از سموم کارباریل، فنیتروتیون، B.T.Deltaplus، دیملین و شاهد به دو روش محلول پاشی و طعمه مسموم انجام شد و نتایج مرگ و میر پس از زمانهای مختلف در قالب یک آزمایش فاکتوریل با پایه طرح کاملا تصادفی مورد تجزیه آماری قرار گرفته و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون دانکن در سطح 5% انجام شد. نتایج بدست آمده نشان داد حشره دارای یک نسل در سال است. زمستان گذرانی بصورت تخم بوده و فعالیت آفت از نیمه اسفند شروع و تا اواخر خرداد سال بعد بطول می انجامد. این ملخ دارای پنج سن پورگی است. حشره پلی فاژ بوده و دامنه میزبانی حداقل 40 گیاه مرتعی از خانواده های مختلف گیاهی دارد. تغییرات ناگهانی دما هنگام تفریخ تخم ها در اسفند ماه و بارندگی های مستمر روی پوره ها از عوامل تاثیر گذار در کاهش آفت بودند. مهم ترین دشمنان طبیعی آفت، شامل سار (Buteo buteo L.)، گنجشک (Petronia petronia L.)، کلاغ (Corvus frugilegus L.)، لارو سوسکهای خانواده Meloidae، زنبورهای خانواده Sphecidae، مگس های Asilidae و دو گونه مگس پارازیتوئید اختصاصی به نام های Sarcophila meridionalis Verves و Wolfhartia bella Macquart بود. در آزمایش مقایسه سموم، نتایج نشان داد که به طور کلی در روش محلول پاشی تلفات بیشتر بوده و اختلاف معنی داری با روش طعمه مسموم از خود نشان داد(05% p <). همچنین بین سموم نیز اختلاف معنی داری وجود داشت. سم فنیتروتیون دارای بالاترین و B.T.Deltaplus دارای کمترین تاثیر بود. دیملین و کارباریل نیز در میان این دو سطح آماری قرار گرفتند. بعلاوه میزان تاثیر دیملین روغنی روی آفت بسیار بیشتر از دیملین پودری بود (05% p <)، ولی بین تلفات جنس نر و ماده در مورد کلیه سموم بکار رفته اختلاف معنی داری در هر دو روش وجود نداشت (05% p <).